VUB-onderzoek voorspelt vlotte acceptatie mondkapjes in scholen

VUB-onderzoek voorspelt vlotte acceptatie mondkapjes in scholen

Mondkapjes worden snel het ‘nieuwe normaal’

Gaat het verplicht stellen van mondkapjes in scholen werken? Sommigen zijn daar sceptisch over. Hersenonderzoek aan de Vrije Universiteit Brussel voorspelt echter dat de mondkapjes vrij vlot geaccepteerd zullen worden. Het Sociale Brein lab aan de VUB speelt wereldwijd een pioniersrol in het ontrafelen van de sociale werking van de kleine hersenen. ‘Nieuwe sociale gewoontes aanleren en automatiseren neemt tijd,’ zegt prof. Frank Van Overwalle. ‘Het gaat niet meteen vanzelf, en in het begin maken we nog fouten. De kleine hersenen zijn verantwoordelijk voor dit sociaal leren, net zoals ze verantwoordelijk zijn voor het aanleren van motorische activiteiten zoals fietsen.’

 

Vanaf 1 september dienen alle leerlingen en personeelsleden in het secundair onderwijs een mondkapje te dragen. Deze verplichting is niet onomstreden. Omdat mondkapjes weinig comfortabel zijn om te dragen en de leerlingen zich in een lastige fase van hun jeugd bevinden, bestaat de vrees dat velen zich niet of slecht aan de maatregel zullen houden.

Maar volgens professor Van Overwalle van het Sociale Brein lab is die vrees grotendeels onterecht. Zijn onderzoek naar het functioneren van het cerebellum – oftewel de kleine hersenen – leidde tot de vaststelling dat dit hersengebied naast motorische en emotionele functies ook sociale functies vervult. Zo voorspellen ze volgens Van Overwalle niet alleen het gedrag van anderen, maar ook onze eigen, meest waarschijnlijke respons op dat gedrag. Na verloop van tijd raken zulke actie-reactie-patronen geautomatiseerd, waardoor we eventuele onregelmatigheden in deze patronen moeiteloos kunnen opmerken en corrigeren. Denk maar aan de invoering van de autogordel.

 

Het Sociale brein

Het sociale brein helpt in het afleiden van de mentale gedachten van andere mensen (en onszelf) door middel van het mentalisatie-netwerk. De belangrijkste gebieden zijn:

- de temporo-parietale verbinding/junction (TPJ), om het perspectief van de mentale gedachten van anderen in te nemen;

- de mediale prefrontale cortex (mPFC), om persoonlijkheidstrekken van anderen af te leiden;

- en het posterieure cerebellum, om al deze sociale oordelen te automatiseren via interne modellen die voorspellen hoe onze sociale interactie zou moeten verlopen, en wat we kunnen verwachten hoe anderen en wijzelf zullen reageren.

Deze drie gebieden staan met elkaar in verbinding, en sturen activatie naar elkaar.

Indien we de gedachten van een andere persoon willen “lezen” dan help de TPJ om dat apart perspectief over te nemen en te begrijpen, en dat wordt doorgestuurd naar het posterieure cerebellum. Dit gebied in het cerebellum activeert het interne model voor deze gedachten, en maakt voorspellingen wat er zal gebeuren. Als er iets in die voorspelling niet klopt dan wordt er een correctie van het cerebellum naar de TPJ gestuurd.

 

Korte periode van aanloopproblemen

Van Overwalle geeft wel mee dat er iemand moet zijn die het initiatief neemt voor de gedragsverandering. Maar hij denkt niet dat dat in het geval van de mondkapjes een probleem zal vormen: ‘Omdat dit initiatief gebeurt in een gecontroleerde omgeving van de klas, is er geen nood om de jongeren nogmaals alles uit te leggen. Dat doen ze op school wel, en daar controleren ze ook.’

De kans lijkt kortom groot dat zowel leerlingen als personeelsleden weliswaar aanloopproblemen met de mondkapjesplicht zullen ondervinden, maar dat deze verplichting vervolgens zonder grote problemen het ‘nieuwe normaal’ zal gaan vormen.

 

contact:

Frank Van Overwalle

+32 499 26 62 49

[email protected]

 

Meer informatie over het Sociale Brein:

https://bbco.research.vub.be/en/frank-van-overwalle-0

ES
Contacteer ons
Sicco Wittermans
Sicco Wittermans Woordvoerder en persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Sicco Wittermans
Sicco Wittermans Woordvoerder en persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel