Openbare toiletten in Brussel
VUB-masterthesis stelt dat een schoner Brussel begint bij haar publieke WC’s
Maes: “Publieke toiletten dragen bij tot schonere, inclusievere en gebruiksvriendelijkere steden en zijn een hulpmiddel in de strijd tegen wildplassen. Brussel doet er dus goed aan hierin te investeren.”
Voor haar thesis ontving Lien Maes de N-Brussels Thesis Award van het BSI, het Brussels Studies Institute.
Het belang van het publieke toilet
Een eerste bevinding van de studie is dat publieke toiletten een belangrijke rol vervullen op vlak van persoonlijke hygiëne. Ze dragen ook bij tot schonere steden: ze zijn bvb. een hulpmiddel in de strijd tegen het wildplassen. Bovendien maken publieke toiletten steden gebruiksvriendelijker en inclusiever: de afstand die men kan afleggen in de stad wordt vergroot door de aanwezigheid van voldoende publieke WC’s.
Dat Brussel een tekort heeft aan openbare toiletten, dat is algemeen bekend.
En dat is problematisch, zo stelt Maes, “aangezien ze dienen om tegemoet te komen aan onze basisbehoeften binnen de openbare ruimte. Een aantal groepen worden extra getroffen door het tekort: daklozen, ouderen, vrouwen, mensen met een beperking, toeristen, enz. Dit tekort werd reeds op de kaart gezet door verschillende lokale projecten, zoals het Pispotfestival en de ‘open toiletten’ van Corvia vzw in Brussel of de acties van Plasactie vzw. Ook bestaan er een aanzienlijk aantal apps om mensen de dichtsbijzijnde WC te helpen vinden, zoals WC ASAPP, Freepee, Toilet Finder of Hoge nood. Maar vaak wordt het lage aantal publieke toiletten verantwoord door het feit dat publieke toiletten voor overlast zorgen. “
Overlast
De tweede bevinding van de studie is dat er zich verschillende vormen van overlast voordoen in de Brusselse publieke toiletten. Het gaat zowel om sociale vormen van overlast door ongewenste groepen en gedragingen – bvb. Druggebruik, als fysieke overlast door afval, tags, urinegeur, vandalisme, etc.
Maes: “Deze vormen van overlast hebben tot gevolg dat het beperkt aantal toiletten dat ter beschikking wordt gesteld voor velen ook nog eens ontoegankelijk worden.”
Schonere stad met crime prevention: toiletpersoneel en onderhoud
Maes kon in haar studie aantonen dat er crime prevention technieken kunnen worden toegepast op publieke toiletten, bijvoorbeeld door het creëren van meer zichtbaarheid of door de aanwezigheid van een toiletdame of -heer. Daarnaast helpen regelmatig onderhoud en snelle reparaties tegen overlast.
Maes: “Door de toiletten sneller te repareren in geval van defect, wordt er vanuit de stad het signaal gegeven dat het om belangrijke voorzieningen gaat. Aangezien publieke WC’s een hoog kostenplaatje hebben, dienen alternatieve pistes verkend te worden, zoals het openstellen van WC’s in publieke gebouwen of het opzetten van een netwerk aan reeds bestaande toiletten door handelaren. Dit netwerk bestaat ondertussen en was een initiatief van de Hartelijke handelaren vzw.”
Het onderzoek
Voor dit onderzoek werden de ‘openbare’ toiletten geobserveerd, beheerd worden door de stad Brussel. De toiletten die als openbaar toegankelijk worden beschouwd, maar zich bevinden in semiopenbare ruimten zoals trein- en metrostations werden niet in dit onderzoek opgenomen. In deze studie werden verschillende methoden van kwalitatieve dataverzameling gebruikt. Maes voerde niet-participerende observaties en een participerende observatie uit, goed voor 8 uur observatie. Zij nam semigestructureerde interviews af met verantwoordelijken voor de Brusselse openbare toiletten en beknopte interviews met andere respondenten (bv. handelaars met een zaak in de buurt van een van de openbare toiletten). Er vonden 16 interviews plaats.
Link naar een video over het onderzoek: https://www.facebook.com/BrusselsStudiesInstitute/videos/484425406585041/
Contact
Lien Maes
0477 791 468
Contacteer ons
