Onverwacht element in verouderingsproces ontdekt

Professor Ann Massie: “Volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie is voor het eerst in de geschiedenis het aantal mensen ouder dan 60 jaar groter dan het aantal kinderen jonger dan vijf jaar. Mensen ouder dan 85 jaar vormen in veel landen het snelst groeiende deel van de bevolking. Een van de meest afschrikwekkende gevolgen van de stijgende levensverwachting is de toename van mensen met cognitieve achteruitgang of dementie. Om ervoor te zorgen dat de extra jaren niet in slechte gezondheid worden doorgebracht, is het van cruciaal belang meer inzicht te krijgen in het fysiologische verouderingsproces en de wijze waarop dit onze hersenen aantast. Dit kan ons aanwijzingen geven over de manier waarop pathologische veroudering en cognitieve achteruitgang kunnen worden voorkomen.”

Het team van professor Massie onderzoekt de functie van de zogenaamde cystine/glutamaat antiporter systeem x_c^- in gezonde en zieke hersenen. Via de export van glutamaat, kan dit systeem x_c^- een modulerend effect uitoefenen op de synaptische communicatie in de hersenen. Wanneer er echter teveel glutamaat wordt vrijgegeven, kan dit toxisch zijn voor de hersencellen. Uit de publicatie van de onderzoeksgroep in Molecular Psychiatry blijkt nu dat afwezigheid van systeem x_c^- positieve effecten heeft op de levensduur van muizen, en nog belangrijker, op het functioneren van de verouderende muizenhersenen.

Ann Massie: “We zien in het laboratorium dat muizen ouder worden en er geen geheugenverlies is tijdens het verouderingsproces wanneer er geen systeem x_c^- is. De functie van de hippocampus, een hersenregio die zeer gevoelig is voor ouderdomsgerelateerde achteruitgang en cruciaal is voor ons geheugen, blijft bewaard in deze muizen. Dat is tegen alle verwachtingen in, want we hadden juist verwacht dat het verouderingsproces versneld zou zijn in muizen zonder systeem x_c^- .”

Het vervolgonderzoek legt zich toe op het verwerven van inzicht in het mechanisme dat aan de basis ligt van het behoud van de hersenfuncties. Bovendien wordt onderzocht of het behoud van cognitieve functie kan doorgetrokken worden naar pathologische omstandigheden, zoals bijvoorbeeld de ziekte van Alzheimer.

Ann Massie: “We bereiken steeds vaker een leeftijd waarop fysieke en cognitieve beperkingen een invloed hebben op onze levenskwaliteit. Het verouderingsproces induceert veranderingen in onze hersenen en immuunsysteem, die onderling met elkaar communiceren. Inzicht in dit proces kan helpen in de zoektocht naar het geheim tot gezond oud worden.”

U kunt de publicatie hier vinden:

https://doi.org/10.1038/s41380-022-01470-5

Meer info

Professor Ann Massie kunt u bereiken via de persrelaties van de VUB