Nature Communications publicatie: Klimaatverandering bedreigt ook meren

Onomkeerbare veranderingen

De studie beperkte zich tot het noordelijk halfrond, omdat zich daar verreweg de meeste meren bevinden. Dankzij een unieke combinatie van meer- en klimaatmodellen, konden de onderzoekers de stratificatie van meren voorspellen tot in het jaar 2099 onder verschillende emissiescenario’s . In het donkerste scenario, waarin de uitstoot van broeikasgassen ongenadig blijft toenemen, zal stratificatie 22 ± 7 dagen eerder beginnen en 11,3 ± 4,7 dagen later eindigen. Daarmee wordt de stratificatieperiode dus met 33,3 ± 11,7 dagen verlengd. Dit zal in veel gevallen leiden tot onomkeerbare veranderingen in de ecosystemen van meren, aldus nog de onderzoekers.

Giftige algensoorten

Omdat zulke verschillende waterlagen slecht mengen, verhindert stratificatie dat zuurstof vanuit de bovenste laag kan doordringen tot in de lagen eronder. Dit kan leiden tot een zuurstoftekort dat fataal is voor tal van organismen. Vissen migreren in de zomer vaak naar diepere wateren om aan het warme oppervlaktewater te ontsnappen. Maar als daar te weinig zuurstof aanwezig is, bevinden ze zich in een val die tot massale vissterfte kan leiden. Ondertussen creëert het gebrek aan zuurstof omstandigheden waarin giftige algensoorten juist floreren. Dit kan schadelijke gevolgen hebben voor gemeenschappen die voor hun drinkwater van het meer afhankelijk zijn.

Een ander gevolg is de productie van methaan door anaërobe micro-organismen. Vanwege de geringe menging blijft dit gas gedurende de zomer opgesloten zitten in de onderste waterlaag. Maar wanneer de stratificatie in het najaar oplost, stijgt het methaan op naar het wateroppervlak om vervolgens in de atmosfeer terecht te komen. Aangezien methaan een krachtig broeikasgas is, vormt dit proces een zogenoemde ‘positieve terugkopppeling’: een zelfversterkend effect dat het klimaat verder doet opwarmen. Volgens de onderzoekers is de omvang van dit probleem significant.

Contact

Wim Thiery

[email protected]

0485 70 80 18