Jan Danckaert : "De toekomst van Brussel berust op samenwerking"
Open brief van Jan Danckaert, rector van de VUB, aan de toekomstige leden van de Brusselse regering.
Gepubliceerd in Le Soir op 28/10/2025. https://www.lesoir.be/706515/article/2025-10-22/jan-danckaert-lavenir-de-bruxelles-repose-sur-la-cooperation
Aan de leden van de toekomstige Brusselse regering.
Als fysicus heb ik een specialiteit: de zogeheten ‘complexe systemen’. Vandaag heb ik het gevoel dat onze politicologen de fysici de loef afsteken met een onderzoeksonderwerp dat zo mogelijk nog complexer is dan de kwantummechanica: de vorming van een Brusselse regering.
De wetenschappelijke afstand verdwijnt zodra we er niet langer naar kijken vanuit onderzoeksoogpunt, maar – in mijn geval - als inwoner van de hoofdstad, en als rector van een met Brussel verbonden en verweven universiteit. De VUB heeft een hoofdcampus in Elsene – die geheel volgens de Brusselse logica door het leven gaat als campus Etterbeek – en een medische campus mét universitair ziekenhuis in Jette.
Toen ik tijdens de start van het academiejaar het woord nam op de openingsceremonie van onze zusteruniversiteit ULB, barstte een spontaan applaus los toen ik stelde dat “la politique bruxelloise pourrait aujourd’hui mieux s’inspirer de la façon dont nous, l’ULB et la VUB, arrivons à travailler ensemble.”
Al 500 dagen geen nieuwe regering, dat is meer dan een vierde van de regeerperiode verloren. En dat in een gewest dat niet alleen om daadkrachtig bestuur vraagt, maar vooral om eensgezindheid tussen de coalitieleden om de problemen waar inwoners, studenten en bezoekers mee te maken krijgen, doortastend aan te pakken.
Die onstabiele toestand heeft misschien wel MolenbeekforBrussels 2030 parten gespeeld – een project waar velen in geloofden en waar ook beide vrije universiteiten actief hun schouders onder hadden gezet.
Een stuurloze overheid wekt wantrouwen. Bij hogere overheden zoals Europa, bij rating bureaus, bij bedrijven en organisaties, maar ook bij de gewone burger.
Brussel snakt naar een regering. Alleen met een eensgezinde, dynamische en toekomstgerichte aanpak kan het Gewest de vele uitdagingen én de torenhoge schuldenlast eindelijk beginnen aanpakken. De vorige generatie politici kwam altijd snel tot een akkoord. Toegegeven, de kiezer heeft de kaarten niet makkelijk gelegd, maar dat is nu eenmaal democratie.
Ook de universiteiten hebben een regering nodig. Zonder politieke flankering kunnen we het prangende huisvestingsprobleem van de studenten niet aanpakken. Zonder nieuwe samenwerkingen met het Gewest kunnen we geen accuraat cijfermateriaal leveren dat de uitdagingen in Brussel in kaart brengt. Zonder regering is er geen innovatiebeleid waar de universiteiten zich op kunnen enten.
De VUB is een urban engaged university. Onze wetenschappelijke expertise op het vlak van mobiliteit, energie, duurzaamheid, stedenbouw, smart cities enz. staat ten dienste van de stad en haar inwoners. De toekomst van Brussel is er een van vele samenwerkingen. Dus leden van de toekomstige regering: werk samen en zorg dat we het woordje ‘toekomstige’ kunnen schrappen. Zo kunnen ‘complexe systemen’ opnieuw het exclusieve terrein worden van de fysici.
Jan Danckaert – rector van de VUB