Europees onderzoeksteam ontwikkelde innovatief palliatief zorgprogramma voor woonzorgcentra
Ondersteuning voor palliatieve zorg in woonzorgcentra is noodzakelijk
Maandag 1 maart 2021 — VUB-onderzoekster Elisabeth Honinx heeft voor haar doctoraat het programma ‘PACE Steps to Success’ geëvalueerd, dat beoogt om een palliatieve zorgcultuur in woonzorgcentra te implementeren. Het 'PACE Steps to Success' programma werd ontwikkeld en getest in zeven Europese landen. Dat programma begeleidt woonzorgpersoneel bij de ontwikkeling van kennis en vaardigheden rond palliatieve zorg.
Het programma is tot stand gekomen in het kader van het Europees onderzoeksproject PACE en beschreven in Elisabeth Honinx’ doctoraatsstudie ‘Palliative care in nursing homes in Europe’ bij de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde aan de VUB en UGent. Niet alleen binnen de muren van het woonzorgcentrum is een frisse wind in palliatieve zorg nodig. Ook vanuit het beleid is een heuse ommezwaai en meer ondersteuning nodig.
Steeds meer mensen overlijden op hogere leeftijd, vaak na een lange periode van chronische ziekte en invaliditeit. Mensen zijn aan het einde van hun leven vaak sterk afhankelijk van zorg en kennen complexe gezondheidsproblemen. De behoefte aan goede palliatieve zorg is dan ook sterk toegenomen de afgelopen jaren. Net dààr is dus grote nood aan goede ondersteuning tijdens de laatste levensjaren, -maanden en -dagen.
Hoewel woonzorgcentra meer evolueren naar een plaats waar mensen komen te leven op het einde van hun leven, zijn het aantal personeelsleden, hun kwalificatie en opleiding, en de structurele middelen die woonzorgcentra verkrijgen vanuit de overheid, hier nog niet voldoende op afgestemd. Ook gebeuren er nog altijd te veel behandelingen en ziekenhuisopnames aan het levenseinde die meestal ongewenst of overbodig zijn. Zo bleek dat in Vlaanderen 26% van de bewoners die overleden waren, gehospitaliseerd was in de laatste levensmaand en 20% van de bewoners nog een mogelijks overbodige behandeling kreeg in de laatste levensweek.
Het 'PACE Steps to Success' programma, een programma om de palliatieve zorgcultuur in woonzorgcentra te verbeteren, werd daarom ontwikkeld en getest in 7 landen in Europa. Dat programma begeleidt woonzorgpersoneel bij de ontwikkeling van kennis en vaardigheden rond palliatieve zorg. Het programma bestaat uit zes stappen: van gesprekken met de bewoner en/of familie tot maandelijkse nabesprekingen voor het personeel na een overlijden. Op basis van de eerste testresultaten werd het programma aangepast en het is het nu vrij beschikbaar.
Onderzoekster Elisabeth Honinx over het PACE-programma: “We moeten de algemene pallatieve zorgcultuur in woonzorgcentra versterken, waarbij er ingezet wordt op een vroege integratie van palliatieve zorg in de gewone zorg, voorafgaande zorgplanning, het nauwgezet opvolgen van symptomen, voldoende personeel en opleiding. Hierbij kan er gebruik gemaakt worden van palliatieve zorgprogramma’s zoals PACE. Echter, opdat zulke programma’s daadwerkelijk effect hebben, is bijkomende investering van de overheid noodzakelijk.”
“Beleidsmatig is inderdaad bijkomende ondersteuning nodig. Om voldoende palliatieve zorg voor élke bewoner die dit nodig heeft te kunnen geven, moeten voldoende middelen, geschoold personeel en materiaal beschikbaar zijn. Zo kan palliatieve zorg op een doeltreffende manier worden uitgebreid,” aldus professor Lieve Van den Block, coordinator van het Europese PACE project.
Heeft u vragen over het onderzoek? Contacteer dan onderzoeker Dr. Elisabeth Honinx (0477437318, [email protected]) of Prof. Lieve Van den Block ([email protected])
Het 'PACE Steps to Success' programma
Het PACE Steps informatiepakket wordt gratis aangeboden.
- Daarnaast is er de mogelijkheid om online de PACE Massive Open Online Course (MOOC) te volgen. Deze gratis Engelstalige cursus (mits registratie) is bedoeld voor alle medewerkers en vrijwilligers die in of met woonzorgcentra werken en is ook geschikt voor ouderen en hun familie die meer willen weten over het woonzorgcentrum. Deze cursus is momenteel online beschikbaar t.e.m. 28 maart 2021.
Voor meer informatie of om zich in te schrijven voor de cursus, kunt u terecht op https://www.futurelearn.com/courses/palliative-care-in-care-homes.
Over de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde
De onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde van de Vrije Universiteit Brussel en Universiteit Gent is al jarenlang bezig met het onderzoeken hoe palliatieve en levenseindezorg te verbeteren. Een 60-koppig team van wetenschappers verricht in Jette en Gent baanbrekend wetenschappelijk onderzoek in zorg rond het levenseinde en palliatieve zorg, nationaal en internationaal.