Belgisch onderzoek kraakt mangroveraadsel

Ximenes: “Onze resultaten laten zien dat hier meerdere factoren samen een zuidwaartse verspreiding van mangrove-soorten in de weg staan. De noordwaartse brandingsstroom die het hele jaar door overheerst is de grootste factor. Een andere factor is de temperatuur. De winters zijn vaak net iets te koud en tijdens de lente en de zomer heb je vaak opstuwingen van koud water, die de levensvatbaarheid van de broedknoppen kan beïnvloeden.”

Mangrovebossen zijn van groot ecologisch en socio-economisch belang. Zij hebben door hun uitgesproken koolstofopslag een vaste plaats op de internationale klimaatagenda. Deze boom- en struiksoorten zijn ook te vinden aan de oostelijke Zuid-Amerikaanse kust. Maar amper 75 km ten zuiden van de mangrovegrens aldaar, waar de Braziliaanse rivier Araranguá uitmondt in de Atlantische Oceaan, zijn er geen mangrovebossen. Dat is op zich vreemd omdat de landschapsvorm van het estuarium eigenlijk heel geschikt is voor mangroven.

Ari Ximenes, van het VUB-Laboratorium voor Plantbiologie en Natuurmanagement, Ecologie en Biodiversiteit, analyseerde voor zijn doctoraat onder begeleiding van professoren Farid Dahdouh-Guebas (VUB en ULB) en Nico Koedam (VUB) belangrijke milieuvariabelen, zoals waarnemingsregistraties van de luchttemperatuur en de beoordeling van de aangrenzende oceaancirculatie. Hieruit blijkt dat seizoensgebonden atmosferische en oceanografische factoren de uitbreiding van de mangrove aan de oostelijke Zuid-Amerikaanse kust bepalen, onafhankelijk van andere factoren zoals bodem, algemene temperatuur en landschapsvorm. Dit verhindert mangrovebossen om zich in oostelijk Zuid-Amerika verder naar het zuiden te gaan verspreiden.  

Ximenes: “Onderzoek naar de grenzen van het verspreidingsgebied van mangrovebossen zijn uiterst belangrijk om de effecten van de klimaatverandering te monitoren, aangezien mangrove-soorten door de stijgende temperaturen hun verspreidingsgebied zouden kunnen uitbreiden.”

Het onderzoek, waarvan Ximenes hoofdauteur is, werd gepubliceerd in Estuarine, Coastal and Shelf Science. Hij deed het onderzoek in samenwerking met Leandro Ponsoni van de Université Catholique de Louvain (UCLouvain) en Catarina Lira van de Botanische Tuin van Rio de Janeiro (JBRJ - Brazilië), Farid Dahdouh-Guebas (ULB-VUB) en Nico Koedam (VUB). Het onderzoek werd gefinancierd door CNPq (Brazilië) en FNRS (België). Vandaag werkt Ximenes als wetenschapper bij het Center for International Forestry Research (CIFOR) waar hij nog steeds onderzoek doet naar mangrovebossen.

Contact:

Farid Dahdouh-Guebas (NL – FR)

Farid.Dahdouh-Guebas@vub.be

0486 21 38 88

Arimatéa Ximenes (EN – PT)

Climate Change, Energy & Low Carbon Development Team at CIFOR  a.ximenes@cgiar.org

+55 21 990559774

Link naar artikel: Seasonal atmospheric and oceanographic factors influencing poleward mangrove expansion in the southeastern American coast