Actieve 'zwervende zenuw' verlengt levensduur kankerpatiënten

Actieve 'zwervende zenuw' verlengt levensduur kankerpatiënten

Onderzoek VUB en Odisee hogeschool

Uit recent onderzoek van dr. Marijke De Couck (Odisee en VUB) blijkt dat kankerpatiënten met een actieve ‘zwervende zenuw’ langer leven en met een hogere levenskwaliteit. Bovendien lopen mensen met zo’n goedwerkende nervus vagus mogelijk ook minder risico om kanker te krijgen. Onder meer diepe ademhalingen zouden kunnen helpen om deze zenuw te stimuleren.  

De nervus vagus, ofwel zwervende zenuw, vertrekt in de hersenen en loopt via de nek naar verschillende vitale organen. Deze zenuw regelt onder meer de zogenaamde hartslagvariabiliteit, de variatie in het ritme van de hartslag. Hoe hoger de variatie, hoe beter voor het lichaam. “De hartslagvariabiliteit is een belangrijke gezondheidsindicator”, vertelt Marijke De Couck, onderzoekster en gastprofessor aan de VUB en de Odisee-hogeschool.  

Nieuw onderzoek van De Couck toont nu aan dat die hartslagvariabiliteit ook belangrijk is bij kanker. Patiënten met een hoge hartslagvariabiliteit blijken langer te overleven dan hun medepatiënten met een lagere hartslagvariabiliteit. Bovendien kennen deze patiënten ook betere levensomstandigheden.

“Patiënten met uitgezaaide pancreaskanker leven bijvoorbeeld dubbel zo lang als ze een hoge hartslagvariabiliteit hadden (133,5 dagen in plaats van 64). Ook bij een groot aantal andere kankers, zoals long-, dikkedarm-, borst-, lever-, prostaat- en eierstokkanker, vonden we een langere overleving als gevolg van een hoge hartslagvariabiliteit. Bij patiënten waarbij de nervus vagus werd doorgeknipt, zien we zelfs een hoger risico op dikkedarmkanker, prostaatkanker en maagkanker en meer overlijdens door longkanker. Een goed werkende zenuw vermindert ontstekingen, en het zijn net die ontstekingen die de kankerprognose en levenskwaliteit zouden verslechteren. Onderzoek toont dan ook aan dat een goed werkende nervus vagus leidt tot minder vermoeidheid, pijn, angst en depressie. Dat zijn allemaal factoren waarmee kankerpatiënten vaak geconfronteerd worden en die hun prognose negatief kunnen beïnvloeden”, aldus dr. De Couck.

 

Activiteit opwekken

Omdat kankerpatiënten vaak een lage hartslagvariabiliteit hebben en hun nervus vagus dus onvoldoende werkt, onderzoekt het team van Marijke De Couck hoe deze zenuw kan gestimuleerd worden om de hartslagvariabiliteit op te krikken. Op dit ogenblik testen Marijke en haar collega’s enerzijds diepe ademhaling via biofeedback, een techniek die het hartslagvariabiliteits- en het ademhalingspatroon meteen op een schermpje toont, zodat patiënten zelf kunnen bijsturen. Anderzijds wordt er ook aan directere stimulering gedaan met een toestel dat kleine elektrische pulsen in het oor geeft.

De Couck: “Diepe ademhaling is een heel eenvoudige techniek die overal en altijd kan toegepast worden. Er zijn ook al verschillende apps op de markt die helpen om op de juiste manier adem te halen en zo die variatie in de hartslagen te verhogen. De literatuur raadt een ademhaling van 5.5 tot 6 ademhalingen per minuut aan.”

De activering van deze zenuw is ten slotte niet alleen belangrijk bij kanker, maar kan ook helpen om stress en onstekingen tegen te gaan die onder meer hart- en vaatziekten, diabetes en alzheimer veroorzaken.

Dit onderzoek verscheen recent in Journal of Oncology (Referentie: De Couck M, Caers R, Spiegel D, Gidron Y (2018). The Role of the Vagus Nerve in Cancer Prognosis: A Systematic and a Comprehensive Review. Journal of Oncology 2018, 1236787.)

 

Meer info

Marijke De Couck, onderzoeker en gastprofessor aan hogeschool Odisee (studiegebied Gezondheidszorg, Campus Aalst en Campus Brussel) en VUB (faculteit Geneeskunde en Farmacie). Tel: 00248 261 57 01. E-mail: [email protected] of [email protected].

 

Arno De Wispelaere, perscommunicatie Odisee,  0496-49 46 27, [email protected]

Sicco Wittermans, persrelaties VUB, 0473-96 41 37, [email protected]

 

Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel