Wat als je als kankeronderzoeker plots zelf kankerpatiënt wordt? Een interview met prof. Karine Breckpot (VUB)

Wat als je als kankeronderzoeker plots zelf kankerpatiënt wordt? Een interview met prof. Karine Breckpot (VUB)

Wereldkankerdag 4 februari

Woensdag 1 februari 2023 - Zaterdag 4 februari is het Wereldkankerdag, de dag waarop wereldwijd wordt stilgestaan bij de impact van kanker. Wat als je als kankeronderzoeker plots zelf kankerpatiënt wordt? Het overkwam Karine Breckpot, professor aan de Vrije Universiteit Brussel, die onderzoek voert naar immuuntherapie. Via een gesprek getuigt ze over hoe haar eigen ervaringen haar hebben beïnvloed als wetenschapper én als persoon. Door kennis en experten rond kanker te bundelen wil de VUB bijdragen tot een betere maatschappelijke bewustwording rond kanker en kankeronderzoek.

Een passie voor kankeronderzoek

Al op jonge leeftijd wist Karine dat ze iets wilde doen rond kankeronderzoek. “Toen ik een studiekeuze moest maken, heb ik niet lang getwijfeld. De studierichting Biomedische Wetenschappen gaf me de kans om te leren hoe ons lichaam werkt. Iedereen komt in zijn leven wel eens in contact met kanker. Ik wilde begrijpen wat er dan gebeurt in het lichaam en hoe het functioneert. En vooral: wat we er aan kunnen doen”, vertelt Karine.

Na haar studie begon ze aan een stage in het labo van voormalig VUB-rector, professor Benjamin Van Camp. “Na deze stage besloot ik te gaan doctoreren in het laboratorium van professor Kris Thielemans. Ik richtte mijn onderzoek op dendritische cellen, een bepaald celtype binnen ons immuunsysteem. Ik onderzocht hoe wij die cellen konden manipuleren om achteraf alle andere cellen binnen het immuunsysteem, vooral de T-cellen, te onderwijzen om een kankercel aan te vallen. Daarenboven onderzoeken we actief strategieën om de onderwezen T-cellen te ondersteunen in hun kankerceldodende activiteit, zogenaamde immuun checkpoint therapie. Intussen zijn we 25 jaar later en ik heb nog geen moment spijt gehad van mijn keuze.”

Plots zelf kankerpatiënt

In 2016 kwam Karine tot een vreselijke ontdekking. Na zich jarenlang te hebben ingezet in de strijd tegen kanker, kreeg ze zelf de diagnose van baarmoederhalskanker. Wat volgde waren vijf turbulente jaren met vallen en opstaan. Een chirurgische ingreep om haar kankergezwel te verwijderen, leek geslaagd.

Echter, anderhalf jaar later herviel Karine en kwam ze in een volgende strategie terecht: radiotherapie gecombineerd met een lichte chemotherapie om de uitgezaaide kankercellen te lijf te gaan. Opnieuw leek Karine positief te reageren op deze combinatietherapie. ​ Er was niets meer te zien op de CT-scan. Maar drie maanden later werd ze voor de derde keer geconfronteerd met nieuwe tumoren.

“Er is zelfs een moment geweest waarvan de dokters zeiden dat de kans op genezing bijzonder klein was en dat de behandelingen enkel levensverlengend zouden werken. Dit was erg confronterend omdat ik vooraf wel positief was ingesteld. Ik geloofde oprecht dat ik er wel door zou komen. Als dan de bom valt en je de boodschap krijgt dat er enkel nog levensverlengend kan worden gewerkt, verlies je wel even alle hoop.”

Gered door immuuntherapie

Nog geen week later kreeg Karine plots hoopvol nieuws. Er zou een klinische trial opgestart worden waarbij ze in aanmerking zou komen voor een immuuntherapie, de soort therapie waar ze zelf onderzoek naar doet, namelijk immuun checkpoint therapie. “Wat een rollercoaster. Ik wist dat dit wel eens de therapie kon zijn dat mij zou helpen. Dolgelukkig was ik. En dan is het bang afwachten...

Uit literatuuronderzoek wist ik dat deze methode baanbrekend was. Bij sommige ​ kankerpatiënten waarbij de klassieke therapieën niet aansloegen, bleek immuuntherapie wél te werken. Ik maakte mentaal een switch. Ik stopte met te kijken naar wat ik nog wel en niet wilde doen met mijn beperkte tijd en koos voluit voor het leven. We zijn nu bijna twee jaar later en ik word wel nog iedere drie maanden opgevolgd, maar tot nu toe gaat alles goed. Dat leek ooit onwaarschijnlijk, maar is nu elke dag meer de realiteit.”

Dubbel gevoel

Haar eigen strijd met kanker is een periode waar Karine met een dubbel gevoel naar terugkijkt. “Het is een periode die twee gevoelens heeft meegebracht. Enerzijds angst omdat je ineens wordt geconfronteerd met je eigen mortaliteit. Dat is natuurlijk niet prettig. Ik werd dat jaar 40, en had natuurlijk andere toekomstplannen in plaats van ziek worden”, vertelt Karine.

“Anderzijds ervaarde ik ook vaak een heel warm gevoel tijdens deze turbulente periode”, gaat Karine verder. “Ik omschrijf het zo omdat je merkt dat zowel in jouw directe als indirecte omgeving er verschillende momenten zijn waarop je écht beseft dat je partner, familie en vrienden er altijd voor je zijn. Je weet dat wel ergens, maar in zo’n tijden wordt dat dan extra bevestigd.” 

“Daarnaast heb ik ook gemerkt hoe hartverwarmend de VUB-community is. Dan praat ik over iedereen, van de poetsploeg die regelmatig binnensprong en een bemoedigend woordje zei tot de directe collega's die heel bezorgd waren. Zij wisten natuurlijk heel goed waar ik voor stond en wat ik moest ondergaan. Ik heb op zoveel verschillende momenten die warmte gevoeld.”

"Onze voormalige ererector Caroline Pauwels – die in 2022 overleed aan maag- en slokdarmkanker – was een inspirerend figuur voor Karine tijdens haar eigen strijd. “Ik heb zelf een aantal gesprekken met haar gehad en daar kon ik echt een voorbeeld aan nemen. Het is fijn om mensen te zien die hetzelfde als jou meemaken en die de kop niet laten hangen.”

“Net zoals Caroline, wil ik ook recht vooruit kijken. Ik wil op geen enkel moment als slachtoffer of als ‘zieke’ bestempeld worden. Ik blijf dezelfde persoon die ik was voor mijn ziekte.”

Hoopvol naar de toekomst 

Karine kijkt als onderzoeker én als persoon hoopvol naar de toekomst. “Alles evolueert zo ontzettend snel”, zegt Karine hierover. Ze benadrukt de samenwerkingsverbanden van onderzoekers binnen de VUB, maar ook op interuniversitair en internationaal vlak.

“We leren dagelijks bij waarom patiënten niet op bepaalde behandelingen reageren en hoe wij daar iets aan kunnen doen. Dat is ook de boodschap die ik wil meegeven aan mensen die geconfronteerd worden met de ziekte op dit moment: geef nooit de moed of hoop op, de wetenschap evolueert snel en vindt oplossingen die redding kunnen brengen.”

Over Karine Breckpot

Story image
Nathalie Vlaemynck
Nathalie Vlaemynck Woordvoerder en algemeen perscontact

 

Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel