VUB verhoogt inzet op 3V-principe in dierproevenbeleid
Deelname aan Vlaams actieplan stimuleert universiteit in haar ambitie tot vervanging, vermindering en verfijning van het aantal dierproeven
Vrijdag 22 september 2023 – Als humanistische universiteit is de Vrije Universiteit Brussel (VUB) ervan overtuigd dat wetenschap en medeleven hand in hand gaan. Bij onderzoek waar dieren betrokken zijn, staan respect en welzijn voorop. Recent engageerde de VUB zich om deel te nemen aan het Vlaams actieplan van minister Ben Weyts voor de vermindering van dierproeven. Dat actieplan ondersteunt de universiteit in haar ambitie om alternatieven voor dierproeven te bevorderen, met het 3V-principe (Vervanging, Vermindering en Verfijning) als ethisch referentiekader.
Twintig Belgische onderzoeksinstellingen verbinden zich er, met hun deelname aan het Vlaamse actieplan, toe om te investeren in alternatieven voor dierproeven door zelf een actieplan op te stellen. Ook de VUB engageert zich om zo’n actieplan op te stellen, omdat ze het als een kans ziet om de toepassing van het 3V- principe, en in het bijzonder de ontwikkeling van dierproefvrije methoden, te bevorderen.
“Het gebruik van dierproefvrije methoden kan ervoor zorgen dat de afname van dierproeven voor wetenschappelijk onderzoek wereldwijd een trend wordt.” zegt vicerector Onderzoek Pieter Ballon. “Ook binnen de VUB maken heel wat onderzoekers gebruik van dierproefvrije of proefdierverminderende methoden, maar het kan en het moet nog beter. Onze ambitie is dan ook om waar mogelijk blijvend op zoek te gaan naar alternatieven voor dierproeven. Het 3V-principe dient als leidraad: het Vervangen van dierproeven door andere onderzoeksmethodes, het Verminderen van het aantal proefdieren en het Verfijnen van de proeven voor minder ongerief of lijden en voor een beter dierenwelzijn. Wij voegen daar graag nog twee V’s aan toe, namelijk deze van Verantwoord en Verantwoordelijk omgaan met dieren. Met het opstellen van een eigen actieplan, zetten we onze ambitie kracht bij.”
Zo zal de universiteit de verschillende lopende initiatieven van het ‘Innovation Centre 3Rs’ (IC-3Rs) en RE-Place versterken. Daarnaast richt ze een 3V-werkgroep van experten op om opportuniteiten in kaart te brengen en nieuwe acties te ondernemen.
IC-3Rs en RE-Place
In 2017 richtte de VUB IC-3Rs op, een innovatiecentrum dat proefdiervrije methoden ontwikkelt en jonge onderzoekers de kans geeft om hun doctoraal onderzoek te doen met behulp van proefdiervrije methoden. Ook ondersteunt IC-3Rs de ontwikkeling van dierproefvrij onderzoek met financiële middelen die ze krijgt van de Leerstoel Mireille Aerens en de dienst Dierenwelzijn van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Daarnaast leidt de VUB ook het RE-Place-project, in samenwerking met Sciensano. De databank verzamelt alle bestaande expertise over dierproefvrije methoden - de zogenaamde ‘New Approach Methodologies (NAMs)’ - op één centrale plek. Via verschillende initiatieven, waaronder symposia en educatieve webinars, willen zowel IC-3Rs als RE-Place hun doelstellingen realiseren.
“De voorbije week organiseerde IC-3Rs, samen met RE-Place en EU-TWINALT een symposium op de VUB Health campus in Jette.” zegt Vera Rogiers, voorzitter van IC-3R's. “Van 19 tot en met 21 september deelden onderzoekers van over de hele wereld hun inzichten over hoe zij gebruik maken van dierproefvrije methoden. In juli en september werden reeds twee educatieve webinars georganiseerd over de ontwikkeling van (nieuwe) dierproefvrije methoden. Ook in het najaar worden bijkomende webinars georganiseerd. Het zijn slechts enkele van de initiatieven van RE-Place en IC-3Rs om wetenschappers, openbare onderzoeksinstellingen, de industrie en andere betrokken partijen te sensibiliseren en te engageren om dierproeven te vervangen door alternatieve methoden wanneer dat wetenschappelijk verantwoord is. Samen bereiken we nu eenmaal meer dan alleen. ”
Foto's genomen tijdens het Joint 3Rs Symposium
3V-Werkgroep
Recent richtte de VUB een ‘3V-Werkgroep’ op, bestaande uit experten afkomstig van verschillende biomedische disciplines, leden van de Ethische Commissie Dierproeven, de Dierenwelzijnscel, IC-3Rs en RE-Place. Zij krijgen als opdracht om een concreet actieplan uit te werken dat bijdraagt tot een mogelijke vermindering van dierproeven. Het actieplan heeft als doel om de interdisciplinaire samenwerking rond dierproefvrije en dierproefbesparende methoden te versterken en om de kennis te centraliseren en te delen met andere onderzoekers en het brede publiek. De 3V-werkgroep nam al een aantal relevante initiatieven. Zo vond een gespecialiseerde workshop plaats over de statistische basis voor het correct opzetten van experimenten.
Als humanistische universiteit is de VUB ervan overtuigd dat wetenschap en medeleven hand in hand gaan. Bij onderzoek waar dieren betrokken zijn, staan respect en welzijn voorop. Het stimuleren van het gebruik en de ontwikkeling van dierproefvrije methoden kan bijdragen tot een vermindering van het aantal proefdieren. Dat op voorwaarde dat wetgevers zich voldoende aanpassen aan de evolutie naar meer dierproefvrij onderzoek.
Meer info
Contact
- Prof Vera Rogiers, voorzitter IC-3R's: vera.rogiers@vub.be
- Prof. Tamara Vanhaecke, 3V-principe: tamara.vanhaecke@vub.be
- Mieke van Mulders, RE-Place: mieke.van.mulders@vub.be
