VUB studie onthult factoren die autoafhankelijkheid bevorderen in verstedelijkte gebieden
Aanstaande zondag 22/09 is er weer een autoloze zondag in de hoofdstad. Een verademing voor velen, in een normaal door auto's verzadigd gebied. Wat maakt ons dan zo afhankelijk van auto's? Een studie, uitgevoerd door Pedram Saeidizand van het Cosmopolis Centre for Urban Research van de VUB, werpt nieuw licht op de belangrijkste factoren die hier toe bijdragen. Met een uitgebreide analyse van gegevens uit 56 verstedelijkte gebieden wereldwijd, benadrukt het onderzoek van Saeidizand hoe stedelijke vorm, openbaar vervoer, reiskosten, autobezit en actief reizen bijdragen aan de patronen van autogebruik in verschillende metropolitane gebieden.
Dr. Saedizand evalueerde voor zijn doctoraatsonderzoek autoafhankelijkheid door zich te richten op het ‘autogebruiksaandeel’. Dat is het percentage reizen dat per auto wordt afgelegd in vergelijking met andere vormen van vervoer. Met behulp van de ‘Mobility in Cities Database’ (MCD) van de International Association of Public Transport onderzocht hij hoe stedelijke dichtheid, beschikbaarheid van openbaar vervoer, brandstofprijzen, autobezit en actief reizen (wandelen en fietsen) het autogebruik beïnvloeden. Het onderzoek, dat metropolitane gebieden in Europa, de Amerika's, Azië, Afrika en Oceanië omvat, levert een belangrijke bijdrage aan vergelijkende stedelijke studies.
"Onze belangrijkste bevindingen tonen vier hoofdfactoren die autoverslaving bepalen. Ten eerste is er de stedelijke dichtheid: metropolitane gebieden met een hogere dichtheid hebben doorgaans een lagere autoverslaving. Compacte steden bieden kortere reisafstanden en betere toegang tot alternatieve vervoersopties. Ten tweede is openbaar vervoer een cruciale factor, zowel qua aanbod als vraag. Steden met uitgebreidere openbaarvervoernetwerken en hogere gebruikersaantallen vertonen een lagere afhankelijkheid van auto's. Derde factor: brandstofprijzen en autobezit. Brandstofprijzen spelen een grote rol bij het autogebruik; hogere brandstofkosten kunnen het autogebruik ontmoedigen. Daarentegen correleert autobezit niet altijd met daadwerkelijk gebruik. In sommige steden, zoals in Duitsland, is het autobezit hoog, maar wordt er toch veel gebruikgemaakt van het openbaar vervoer. Tot slot: de beschikbaarheid en het gemak van wandel- en fietsinfrastructuur verminderen ook de afhankelijkheid van auto's en bieden inwoners levensvatbare alternatieven voor dagelijks reizen,” legt Saeidizand uit.
Om autoverslaving te verminderen, kunnen beleidsmakers zich richten op duurzame stedelijke ontwikkeling door stedelijke vormen met een hoge dichtheid te bevorderen om reisafstanden te verkorten, te investeren in efficiëntere en beter toegankelijke openbaarvervoerssystemen, brandstofprijzen aan te passen om autogebruik te reguleren, autobezit te matigen en wandelen en fietsen te promoten als toegankelijke en milieuvriendelijke alternatieven voor autorijden.
"Hoewel deze studie een robuuste kwantitatieve analyse biedt, is er meer onderzoek nodig naar de impact van andere belangrijke factoren zoals sociaal-economische omstandigheden, attitudes en gewoontes met betrekking tot autogebruik. Deze zijn moeilijker te kwantificeren, maar spelen waarschijnlijk ook een belangrijke rol in het reisgedrag en de mate van autoverslaving," concludeert Saeidizand.
Referenties:
Saeidizand, P., & Boussauw, K. (2024). Patterns of car dependency of metropolitan areas worldwide: Learning from the outliers. International Journal of Sustainable Transportation, 18(3), 221–235. https://doi.org/10.1080/15568318.2023.2283462
Saeidizand, P., Fransen, K., Boussauw, K.
(2022) Revisiting car dependency: A worldwide analysis of car travel in global metropolitan areas,
Cities, 120, 103467 https://doi.org/10.1016/j.cities.2021.103467.
Contact:
Dr. Pedram Saeidizand (ENG): pedram.saeidizand@vub.be
