VUB reikt vijf eredoctoraten uit aan verdedigers van vrijheid en bevlogen wetenschappers
Donderdag 1 juni - vanaf 11u00 - Aula Q VUB Campus Etterbeek - Debat DHC Robert Quinn om 15u
De Vrije Universiteit Brussel reikt op donderdag 1 juni maar liefst vijf eredoctoraten uit aan baanbrekende wetenschappers en maatschappelijk geëngageerde persoonlijkheden onder het thema 'Science and Freedom'. Het gaat om secretaris-generaal van Amnesty International Agnès Callamard, econome Mariana Mazzucato (niet fysiek aanwezig), topwetenschapper internationaal recht Martti Koskenniemi, wiskundige Efim Zelmanov en medeoprichter van Scholars at Risk (wetenschappers in gevaar) Robert Quinn. Met die laatste vindt er aansluitend op de uitreiking een debat plaats. De pers is van harte welkom, ook interviews zijn mogelijk.
"Wetenschap en wetenschappers liggen wereldwijd steeds meer onder vuur. Tijdens de uitreiking van de eredoctoraten eren we personaliteiten die zich mateloos hebben ingezet voor academische vrijheid en de vrijheid van meningsuiting. Naast grote denkers die de wetenschap blijvend hebben veranderd.", aldus VUB-rector Jan Danckaert.
Agnès Callamard
Agnès Callamard is een Franse mensenrechtenactiviste met een indrukwekkende staat van dienst. Ze is haar hele carrière actief geweest bij hulp- en mensenrechtenorganisaties. Van 2016 tot 2021 was ze speciaal rapporteur, aangesteld door de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties, met als opdracht om buitengerechtelijke, standrechtelijke en willekeurige executies te onderzoeken.
Zo leidde ze het onderzoek naar de moord op de Saoedische journalist Jamal Khashoggi. Nadat ze haar bevindingen in 2019 had gepresenteerd aan de VN-Mensenrechtenraad, werd ze met de dood bedreigd. Ze onderzocht ook grondig de zaak-Navalny en kwam tot het besluit dat het Kremlin achter de vergiftiging van de Russische opposant zat.
In 2021 werd ze secretaris-generaal van Amnesty International, waar ze eerder ook al voor gewerkt had.
Agnès Callamard is voorgedragen door de universiteit voor maatschappelijke verdiensten.
Robert Quinn
Robert Quinn (VS) is medeoprichter en executive director van het Scholars at Risk Network. De internationale organisatie, opgericht in 1999 in de VS en gevestigd aan de New York University, komt op voor wetenschappers die gevaar lopen. Het doel van Scholars at Risk is om bedreigde wetenschappers een veilig onderkomen te bezorgen. De organisatie werkt hiervoor nauw samen met meer dan 500 universiteiten uit ruim 40 landen. Jaarlijks krijgen zowat 300 wetenschappers bescherming.
Ook de Vrije Universiteit Brussel heeft al drie bedreigde wetenschappers opgevangen. Een vierde dossier loopt momenteel. Voor de VUB is het Scholars at Risk-netwerk levensnoodzakelijk om zowel het intellectueel kapitaal van bedreigde wetenschappers als de vrijheid van denken veilig te stellen.
Roger Quinn is voorgedragen door de universiteit voor maatschappelijke verdiensten. Hij geeft aansluitend op de uitreiking van de eredoctoraten een lezing, gevolgd door een panelgesprek met Julie Bynens, secretaris-generaal van het Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken van de Vlaamse overheid, Koen Verlaeckt, secretaris-generaal van de Vlaamse Interuniversitaire Raad (VLIR) en Professor Karin Vanderkerken, VUB vicerector Internationalisering.
Martti Koskenniemi
Martti Koskenniemi (Finland) is een wereldwijde autoriteit op het vlak van internationaal recht. De band tussen recht en macht staat centraal in zijn werk. Sinds de publicatie van From Apology to Utopia: The Structure of International Legal Argument (1989), maar vooral The Gentle Civilizer of Nations: The Rise and Fall of International Law 1870-1960 (2001) is prof. Koskenniemi incontournable voor het internationaal recht, de rechtstheorie en de rechtsgeschiedenis.
Het werk van Prof. Koskenniemi is essentieel voor duizenden onderzoekers om te begrijpen waarom de koloniale en economische machtsverhoudingen de neutraliteit van het internationaal recht hebben ondergraven. Prof. Koskenniemi slaat een brug met de politieke wetenschappen en de ideeëngeschiedenis, waar de belangstelling voor internationaal recht de jongste decennia aanzienlijk is gegroeid.
Hij koppelt wetenschappelijke excellentie aan maatschappelijk engagement. Bovendien is hij zelf ook als diplomaat actief geweest van 1976 tot 1996, onder andere als hoofd van de juridische dienst van het Finse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Martti Koskenniemi is voorgedragen door de faculteit Recht en Criminologie. Ze kan jammer genoeg niet aanwezig zijn, maar ze kreeg haar eredoctoraat zopas uitgereikt in Londen en zal de aanwezigen toespreken in een videoboodschap.
Efim Zelmanov
Prof. Efim Zelmanov is een Russisch-Amerikaanse wiskundige die fundamentele bijdragen heeft geleverd aan de theorie van de zogeheten Jordan algebra's, geïntroduceerd in de natuurkunde in de jaren '30. Prof. Zelmanov leverde ook cruciale bijdragen aan de theorie van Lie-algebra's, waarbij hij opnieuw oplossingen vond voor grote open problemen, iets wat wiskundigen eerst onmogelijk achtten. Hij introduceerde nieuwe ideeën, concepten en technieken. Hij is zonder twijfel een van de grootste ‘algebristen’. Binnen de VUB-vakgroep Wiskunde en Data Science maken onderzoekers nog steeds gebruik van de ideeën en resultaten uit de theorie die Zelmanov ontwikkeld en verder uitgebreid heeft.
Prof. Zelmanov werd in 2002 aangesteld als de Rita L. Atkinson-leerstoel in de wiskunde aan de UC San Diego (UCSD). Daarvoor was hij professor aan Yale University, University of Chicago en University of Wisconsin – Madison.
Hij kreeg tal van prestigieuze prijzen, waaronder de hoogste onderscheiding in de wiskunde, de Fields Medal (1994).
Efim Zelmanov is voorgedragen door de faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen.
Mariana Mazzucato
De Italiaans-Amerikaanse Mariana Mazzucato is professor in de economie van innovatie en public value aan University College London (UCL).
Mariana Mazzucato kreeg tal van internationale onderscheidingen. Ze is één van de ‘drie belangrijkste denkers over innovatie’ volgens het tijdschrift The New Republic, één van de 50 meest creatieve mensen in het bedrijfsleven volgens de website Fast Company en één van de 25 leiders die de toekomst van het kapitalisme vormgeven volgens WIRED.
Prof. Mazzucato schreef meerdere bestsellers zoals The Entrepreneurial State: debunking public vs. private sector myths (2013), over de cruciale rol van de staat bij het stimuleren van groei, of The Value of Everything: making and taking in the global economy (2018), over hoe waardecreatie moet worden beloond boven waarde-extractie. In 2021 verscheen Mission Economy: a moonshot-guide to changing capitalism.
Mariana Mazzucato adviseert beleidsmakers wereldwijd over inclusieve en duurzame groei met innovatie als motor. Als speciaal adviseur van de Europese commissaris voor Onderzoek, Wetenschap en Innovatie (2017-2019) schreef ze een impactvol rapport over missiegericht onderzoek en innovatie in de Europese Unie, met de bedoeling van 'missies' een cruciaal nieuw instrument te maken in het Horizon-innovatieprogramma van de Europese Commissie.
Mariana Mazzucato is voorgedragen door de faculteit Sociale Wetenschappen & Solvay Business School.
