VUB-onderzoekers pleiten voor sensibilisering rond wanpraktijken bij interlandelijke adoptie

VUB-onderzoekers pleiten voor sensibilisering rond wanpraktijken bij interlandelijke adoptie

Vorige week kondigde minister Wouter Beke aan een adoptiepauze te willen invoeren. De laatste jaren rijzen er ook bij steeds meer interlandelijk geadopteerden vragen over hun adoptiegeschiedenis en de adoptieprocedure. In Nederland was het rapport van de commissie Joulstra vernietigend voor de praktijk van interlandelijke adoptie en pleitte ze voor een stopzetting ervan. In opdracht van de Vlaamse overheid voerden VUB-wetenschappers, samen met onderzoekers van UGent en UAntwerpen, in 2019-2021 onderzoek rond fouten, onrecht en wanpraktijken bij interlandelijke adoptie. Vorige week stelden de VUB-onderzoekers hun eindbevindingen voor in vijf rapporten.

“De rapporten tonen aan dat er nog steeds een gebrek aan inzicht heerst in de gevolgen van wanpraktijken bij interlandelijke adoptie.  Er is duidelijk nood aan sensibilisering omtrent het thema en nood aan ondersteuning van de betroffenen. Wanpraktijken hebben een grote impact op het welzijn van de geadopteerden”, zegt VUB-onderzoeker Prof. Dr. Yana Jaspers.

Het onderzoek werd oa. uitgevoerd door Prof. Dr. Gerrit Loots, Dr. Julia Villanueva O’Driscoll en Prof. Dr. Yana Jaspers van de VUB-onderzoeksgroepen VOICe en Crime and Society (CRiS). Het doel van het onderzoek was het in kaart brengen van wanpraktijken bij interlandelijke adoptie, van de psychosociale impact ervan op geadopteerden en van de complexiteit van het interlandelijke adoptielandschap.  Onder wanpraktijken wordt alles begrepen wat niet in lijn is met de adoptiewetgeving, misbruik, geen hulp krijgen van de bevoegde instanties, onzorgvuldigheden, etc.

De onderzoekers deden onderzoek naar de beleving van wanpraktijken bij geadopteerden en adoptieouders, interviewden  stakeholders in het adoptielandschap over hun ervaringen met wanpraktijktijken en onderzochten  de ethische aspecten ervan. De ethische dilemma’s werden onderzocht aan de hand van een uitgebreide literatuurstudie, waarbij de methode van Critical Interpretive Synthesis (CIS) werd toegepast. De bevraging van geadopteerden gebeurde enerzijds via een zelfrapportagevragenlijst en anderzijds via kwalitatieve diepte-interviews, daarnaast werden ook adoptieouders en stakeholders uit het adoptielandschap geïnterviewd waar een thematische analyse op werd uitgevoerd. 

Wanpraktijken hebben grote persoonlijke impact

De resultaten  van dit eerste exploratieve onderzoek tonen alvast de grote impact aan van wanpraktijken op het welzijn van onderzochte interlandelijk geadopteerden. Daarnaast bracht het onderzoek ook de complexiteit van het landschap in kaart en maakt duidelijk dat de gefragmenteerde aard van een interlandelijke adoptieprocedure, met verschillende betrokken partijen in verschillende landen, het uitsluiten van risico’s op wanpraktijken bemoeilijkt.

“Het is niet enkel belangrijk de wanpraktijken waarmee interlandelijk geadopteerden geconfronteerd werden in het verleden te erkennen, maar het is ook aan de overheid om te doen wat nog mogelijk is. Zij kan bijvoorbeeld ondersteuning bieden bij de zoektocht van de geadopteerde naar de biologische ouders en steun geven bij de psychosociale begeleiding die velen van hen nodig hebben. Onze respondenten gaven de nood aan voor de oprichting van een onafhankelijk landelijk expertisecentrum op gebied van identiteitsvragen, zoektocht en nazorg, waar geadopteerden terechtkunnen voor ondersteuning bij zoektochten en andere vragen”, aldus Jaspers.

Dringend nood aan erkenning en ondersteuning

Hoewel de focus van deze studie specifiek op wanpraktijken bij interlandelijke adoptie lag, kwam ook aan bod dat niet enkel wanpraktijken, maar ook de ontworteling, het weghalen van iemand uit zijn vertrouwde omgeving, een grote impact nalaten. Ook geadopteerden die in de meest optimale omstandigheden terechtkomen, kunnen immers kampen met onder andere identiteitsvragen en schuldgevoelens. Bovendien zorgen maatschappelijk discriminerende houdingen, waar interlandelijk geadopteerden vaak mee te maken krijgen, voor een versterking van die ontworteling. Ook praktische, juridische en financiële problemen komen vaak voor en veel van de bevraagde geadopteerden gaven aan te zitten met onvervulde noden.

“De impact van de ontworteling op de ontwikkeling en de levensloop van de geadopteerden mag niet onderschat worden. Het is dan ook essentieel dat interlandelijk geadopteerden ergens terechtkunnen met al hun vragen en noden, maar daar ervaren ze helaas nog te weinig ondersteuning in. . “Hoewel deze eerste exploratieve studie al heel wat waardevolle inzichten aanbrengt, is er duidelijk nood aan meer, longitudinaal onderzoek waarbij naar interlandelijke adoptie in het algemeen wordt gekeken. Een bredere insteek laat toe om de bredere interlandelijke adoptie-ervaring in kaart te brengen en zo de specifieke impact van wanpraktijken te vergelijken en te specifiëren”, beluit Jaspers.

De volledige rapporten van het VUB-onderzoekers zijn via deze link te vinden.

Contact:

Yana Jaspers

yana.jaspers@vub.be

0495 63 80 37

RC
Contacteer ons
Lies Feron
Lies Feron Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Lies Feron
Lies Feron Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel