VUB-onderzoeker Koen Byttebier schrijft boek over Covid-19 en kapitalisme
Geslaagde en mislukte aanpak van de pandemie door Westerse overheden
Het boek van Koen Byttebier, VUB-professor voor socio-economische ethiek verbonden aan de faculteit Recht en Criminologie, is één van de eerste studies waarin deze socio-economische factoren grondig aan bod komen. Hij stelt hierin dat tal van landen faalden, zowel in de preventie als in de reactie op Covid-19.
Het boek legt de nadruk op de situatie in volgende Westerse landen: de VS, het VK en de lidstaten van de EU. In 11 hoofdstukken bespreekt Byttebier gedetailleerd de meest belangrijke socio-economische factoren, waarbij hij de oorzaken van Covid-19 bespreekt, de beleidsmatige en politieke reactie hierop, ook de reactie van monetaire instellingen zoals de centrale banken en het IMF. Byttebier onderzocht verder de impact van de pandemie op het fiscaal beleid, de gezondheidszorg, op woonzorgcentra, de arbeidsmarkt, het onderwijs, de ontwikkeling van vaccins en medicatie en op socio-economische ongelijkheid.
Byttebier: “In mijn boek kom ik tot de vaststelling dat het falen om adequaat op te treden tegen de verspreiding van het Covid-19 virus, in sterke mate is voortgevloeid uit neoliberaal beleid. Een initiële houding van neoliberale regeringen in diverse landen ter wereld was er bijvoorbeeld één van niet te reageren, waardoor in de periode die is verstreken tussen het moment dat de WHO de alarmbel luidde en Westerse regeringen eindelijk bereid waren tot het nemen van maatregelen, veel kostbare tijd is verloren - sommigen gewagen zelfs van "de verloren zes weken”. Een andere betreft de absolute primauteit van de economische belangen die het economisch neoliberalisme propageert, zelfs ten kost van de volksgezondheid. Hierdoor waren tal van regeringen niet bereid om maatregelen snel af te kondigen, of om genomen maatregelen gedurende voldoende lange tijd vol te houden, met als gevolg de voortdurend op en neer gaande curves van besmettingen en dodenaantallen. Een andere factor is geweest dat landen die in de aanloop tot de Covid-19 pandemie het sterkst hadden bloot gestaan aan neoliberaal bezuiningsbeleid, ook het slechtst voorbereid waren op het uitbreken van een dergelijk virus. Problematisch in dat verband waren bv. de onderbezetting in zieken- en rusthuizen, het niet beschikken over beschermingsmateriaal, noch over de productiecapaciteit om deze zelf te vervaardigen, naast vele ander voorbeelden."
Het boek sluit af met aanbevelingen die de weerbaarheid van samenlevingen tegen dergelijke pandemieën zou kunnen verhogen.
Koen Byttebier: Covid-19 and capitalism. Success and Failure of the Legal Methods for Dealing with a Pandemic. https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-030-92901-5
Tel. 0477 87 10 61