VUB-onderzoek: Brusselse jongeren hebben weinig vertrouwen in instellingen en democratie

VUB-onderzoek: Brusselse jongeren hebben weinig vertrouwen in instellingen en democratie

Leerkrachten scoren hoog, net als politie en justitie, maar politiek en media doen het slecht

Afbrokkelende sociale cohesie leidt tot meer sociale polarisatie. De mate waarin burgers vertrouwen hebben in instellingen zoals politie, onderwijs, politiek en media is een belangrijke parameter voor deze sociale cohesie. Wetenschappers van de onderzoekscentrum BRIO van de VUB onderzochten daarom in samenwerking met collega’s van de Erasmushogeschool hoe het hiermee gesteld is onder jonge Brusselaars. Wat blijkt? De meesten van hen hebben matig tot weinig vertrouwen in formele instellingen. Dat wantrouwen gaat ook gepaard met weinig geloof in de werking van politiek en democratie. “Leerkrachten en experts genieten meer vertrouwen genieten dan politici. Dit illustreert dat het onderwijs een belangrijke rol kan spelen in het bevorderen van democratische houdingen en burgerschap bij jongeren”, licht VUB-onderzoekster Elly Mansoury toe.

Het BRIO-onderzoeksprogramma Democratic Empowerment of Brussels Education, Students and Teachers (DEBEST), een samenwerking tussen de Vrije Universiteit Brussel en de Erasmushogeschool Brussel, wil de processen van sociale polarisatie bij jongeren beter begrijpen. Met een gemiddelde leeftijd van 37,5 jaar (BISA 2020) en met 71,9% van de inwoners van niet-Belgische origine (Integratiebleid Vlaanderen, 2017), heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest immers een jonge en diverse bevolking. Het team van VUB-professor Dimokritos Kavadias deed daarom een bevraging bij 1.744 leerlingen van het vierde jaar uit 24 scholen van het Nederlandstalig en Franstalig secundair onderwijs in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Een van de thema’s die aan bod kwamen is het vertrouwen in maatschappelijke instellingen. De resultaten tonen aan dat leerkrachten nog het meeste vertrouwen genieten. De politie komt op de tweede plaats en justitie sluit de “top drie” af. De politiek en de media kunnen op het minste vertrouwen rekenen. Verder blijkt duidelijk dat jongeren sterke twijfels hebben bij de huidige democratie en voornamelijk van mening zijn dat het louter een dekmantel voor de macht van de rijken is. Heel wat respondenten vinden ook dat het in ons land veel beter zou gaan zonder politieke partijen.

“De afgelopen maanden zijn er geregeld spanningen geweest tussen groepen jongeren en de ordehandhavers in Brussel. Omwille van deze gebeurtenissen is het van belang om het vertrouwen van de Brusselse jongeren ten aanzien van formele instellingen onder de loep te nemen en de impact ervan op hun houding ten opzichte van democratie te meten. Op basis van deze resultaten kunnen we concluderen dat het slecht gesteld is met dat vertrouwen en dat er een verband is tussen vertrouwen in instellingen en de houding ten aanzien van de democratie. Hoe lager jongeren scoren op dat vertrouwen, hoe hoger ze scoren op antidemocratie,” licht Mansoury toe.

"Dit verband houdt stand ook wanneer we rekening houden met mogelijke vertekenende achtergrondkenmerken van de jongeren, zoals het geslacht, de religieuze overtuiging, de onderwijsachtergrond van de jongeren en het opleidingsniveau van de ouders. Wat die achtergrondkenmerken betreffen konden we wel vaststellen dat er geen significante verschillen zijn tussen jongens en meisjes. De grote verschillen zijn er wel tussen ASO en TSO-BSO, waarbij de laatste groep significant minder vertrouwen heeft. Een ander groot verschil is qua origine: Brusselse leerlingen van Marokkaanse en Afrikaanse origine scoren op bijna alle 8 instellingen significant minder qua vertrouwen dan Brusselse leerlingen van andere origine.”

Vertrouwen in instellingen

(Heel)weinig 

Tussenin

(Heel) veel

 

Justitie

30,5%

38,1%

31,4%

 

Leerkrachten

23,5%

37,8%

38,7%

 

Media

69,5%

24,6%

5,9%

 

Ondernemers

37,8%

49,6%

12,6%

 

Politie

30,3%

33,7%

35,9%

 

Politiek

60,9%

29,2%

9,9%

 

Vakbonden

41%

46%

13%

 

Werkgevers

26,1%

55%

18,9%

 

Houding ten aanzien van democratie

(Helemaal) niet akkoord

Tussenin

(helemaal) akkoord

Die zogeheten experts en specialisten weten meestal van niets

45,8%

41,6%

12,7%

De “democratie” is maar een dekmantel voor de macht van de rijken

21,2%

38,3%

40,5%

Zonder politieke partijen zou het ins ons land veel beter gaan

33,5%

43,6%

22,8%

 

Contact:

Elly Mansoury

Elly.mansoury@vub.be

0474 28 75 39

ES
Contacteer ons
Lies Feron
Lies Feron Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Lies Feron
Lies Feron Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel