Unieke tentoonstelling “Nous ne sommes pas dangereux, nous sommes en danger” geeft stem aan de onveiligheidsgevoelens van mensen zonder wettig verblijf
VUB-onderzoeker Floris Liekens onderzoekt hoe mensen zonder wettig verblijf in Brussel de stad beleven en welke rol gevoelens van onveiligheid daarbij spelen. Zijn onderzoek, uitgevoerd binnen het interdisciplinaire programma “Cities and Newcomers,” werpt een nieuw licht op het dagelijkse leven van deze kwetsbare groep, voor wie de stad vaak een bedreigende omgeving is. De resultaten van het onderzoek worden tastbaar gemaakt in de tentoonstelling “Nous ne sommes pas dangereux, nous sommes en danger”, die plaatsvindt van 15 tot 17 november 2024 op een symbolische locatie: een ruimte bezet door La Voix des Sans-Papiers, een Brusselse organisatie die opkomt voor de rechten en het welzijn van mensen zonder wettig verblijf.
Floris Liekens legt uit: "Veiligheid gaat vaak hand in hand met het gevoel ergens thuis te horen, maar voor mensen zonder verblijfsrecht is de ervaring van veiligheid schaars. De schaduw van deportatie hangt over elke stap die ze zetten in de stad”.
De constante angst voor migratiecontroles beïnvloedt hun keuzes en mobiliteit in de stedelijke omgeving. Deze groep mijdt bepaalde plekken, beperkt zich tot enkele vertrouwde locaties en verplaatst zich strategisch door de stad. Het onderzoeksproject werd op participatieve wijze uitgevoerd, in nauwe samenwerking met La Voix des Sans-Papiers.
“Het voelde verkeerd om onderzoek te doen naar deze groep zonder hen zelf actief te betrekken,” aldus Liekens.
Uniek aan Liekens’ aanpak is de combinatie van criminologische en geografische perspectieven. Ruimte is volgens hem niet slechts een statische achtergrond, maar een levend element dat in wisselwerking staat met menselijk gedrag en gevoelens.
“Ruimte is een emotionele plek die ons gedrag stuurt. Door dit in kaart te brengen, krijgen we beter inzicht in de dagelijkse realiteit van mensen zonder wettig verblijf. Naast interviews en observaties hebben deelnemers hun eigen beleving van de stad in kaart gebracht. Door routes te tekenen die zij dagelijks volgen en plekken aan te geven waar zij zich (on)veilig voelen, ontstaat een alternatieve plattegrond van Brussel die inzicht geeft in de beperkingen en angsten waarmee zij leven.”
De tentoonstelling nodigt bezoekers uit om door de ogen van mensen zonder wettig verblijf naar de stad te kijken. Het onderzoek en de expositie bieden een menselijke en vernieuwende benadering van een onderwerp dat vaak abstract of polariserend benaderd wordt.
“We tonen niet hoe deze mensen ‘een gevaar voor de samenleving’ zouden zijn, maar hoe zij zelf dagelijks met onveiligheidsgevoelens leven,” zegt Liekens.
De tentoonstelling “Nous ne sommes pas dangereux, nous sommes en danger” is te bezoeken van 15 tot 17 november 2024. Het project maakt deel uit van de campagne ‘Onderzoek(ers) in de kijker’, waarmee de VUB gepassioneerde onderzoekers en hun werk in de schijnwerpers zet.
Praktisch:
vrijdag 15 november tot en met zondag 17 november 2024
17:00 tot 21:00
Livornostraat 80A, 1000 Brussel
Gratis toegang
Contact:
Floris Liekens: floris.liekens@vub.be
