Slechte vooruitzichten voor kinderen

Uit internationaal onderzoek onder leiding van prof. Wim Thiery van de VUB-onderzoeksgroep BCLIMATE blijkt dat kinderen gedurende hun hele leven onevenredig vaker zullen worden blootgesteld aan extreme gebeurtenissen — vooral in lage-inkomenslanden. Met het huidige klimaatbeleid zullen pasgeborenen over de hele wereld tijdens hun leven gemiddeld zeven keer meer te maken krijgen met extreme hittegolven dan hun grootouders. Bovendien zullen zij gemiddeld 2,6 maal meer droogtes, 2,8 maal meer overstromingen van rivieren, bijna driemaal zoveel mislukte oogsten en tweemaal zoveel bosbranden meemaken dan mensen die 60 jaar geleden zijn geboren. “Onze resultaten wijzen op een ernstige bedreiging voor de veiligheid van jonge generaties en vragen om drastische emissiereducties om hun toekomst veilig te stellen”, zegt Thiery, klimaatwetenschapper aan de VUB en hoofdauteur van de studie.

De “Friday for Future”-beweging, die door jongeren van over de wereld wordt geleid, heeft het bewustzijn rond het belang van de beperking van de klimaatverandering voor de toekomstige generaties drastisch doen toenemen. Naast schoolstakingen en protestmarsen klagen jongeren nu ook hun regeringen aan, bijvoorbeeld wegens schending van hun grondrechten krachtens het VN-Comité inzake de rechten van het kind.

Eerste studie die een brug slaat tussen klimaatwetenschap en demografie

Op wetenschappelijk vlak worden aspecten van klimaatverandering zoals droogtes of hittegolven vaak bestudeerd door verschillende tijdvensters of onderscheiden niveaus van opwarming met elkaar te vergelijken. Dit heersende paradigma in klimaat- en impactonderzoek heeft tot dusver echter niet gekwantificeerd in welke mate jongere generaties een andere last van de klimaatverandering zullen ondervinden. Het huidige onderzoek geeft dan ook onvoldoende inzicht in hoe de last van de klimaatverandering verschilt naar gelang van de generatie en het land.

Door een brug te slaan tussen klimaatwetenschap en demografie heeft het internationale onderzoeksteam nu voor het eerst de levenslange blootstelling aan droogtes, hittegolven, mislukte oogsten, overstromingen van rivieren, tropische cyclonen en bosbranden gekwantificeerd. Zij berekenden de levenslange blootstelling voor elke generatie die tussen 1960 en 2020 is geboren, en dit voor elk land ter wereld en voor elk scenario van opwarming van de aarde tussen de huidige 1 °C en 3,5 °C boven het pre-industriële niveau. Daartoe heeft het team een nooit eerder geziene verzameling simulaties van de gevolgen van klimaatverandering ontwikkeld en deze gecombineerd met mondiale temperatuurtprojecties en demografische informatie over levensverwachting, bevolkingsdichtheid en cohortgrootte.

Uit de resultaten blijkt dat bij een opwarming van de aarde met 3 °C een 6-jarige in 2020 tweemaal meer met bosbranden en tropische cyclonen, driemaal meer met overstromingen van rivieren, viermaal meer mislukte oogsten, vijfmaal meer droogtes en 36 maal meer hittegolven te maken zal krijgen dan een referentiepersoon die onder pre-industriële klimaatomstandigheden leeft. Bij een opwarmingsscenario van 3,5 °C zullen kinderen die in 2020 worden geboren, zelfs 44 keer meer hittegolven meemaken.

Bij een opwarming van 1,5 °C en meer zal de levenslange blootstelling aan hittegolven, mislukte oogsten, droogtes en overstromingen van rivieren voor mensen die na 1980 zijn geboren, ongeëvenaard zijn in vergelijking met pre-industriële klimaatomstandigheden. “Dit betekent dat mensen die vandaag jonger zijn dan 40 jaar een ongezien leven zullen leiden wat betreft blootstelling aan droogtes, hittegolven, mislukte oogsten en overstromingen, en dit zelfs onder de meest ambitieuze scenario's ter beperking van de klimaatverandering”, zegt Thiery.

Regionale verschillen

Achter deze globale cijfers gaan belangrijke regionale verschillen schuil. Jonge generaties in lage-inkomenslanden zullen veruit de sterkste stijging te verwerken krijgen met een meer dan vervijfvoudiging van de totale blootstelling aan extreme gebeurtenissen tijdens hun leven. Terwijl 53 miljoen kinderen die sinds 2016 in Europa en Centraal-Azië zijn geboren, onder de huidige klimaatbeloften ongeveer vier keer meer klimaatextremen zullen meemaken, krijgen 172 miljoen kinderen van dezelfde leeftijd in Sub-Sahara Afrika te maken met een bijna zes keer zo grote blootstelling aan klimaatextremen tijdens hun hele leven, en zelfs 50 keer meer hittegolven. “De combinatie van een snelle bevolkingsgroei en de blootstelling aan extreme gebeurtenissen gedurende de hele levensloop maakt duidelijk dat de klimaatverandering een onevenredig zware last legt op jonge generaties in het Zuiden”, voegt Thiery eraan toe. “En we hebben zelfs goede redenen om aan te nemen dat onze berekeningen de werkelijke toename waarmee jongeren te maken zullen krijgen, onderschatten.”

Jongeren-klimaattop en COP26

Met de UNFCCC jongeren-klimaattop die van 28 tot 30 september in Milaan plaatsvindt en de COP26 die eind oktober in Glasgow wordt gehouden, bereiken de internationale klimaatonderhandelingen momenteel een kritieke fase.

“Door de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 °C in plaats van de huidige beloften na te komen, wordt de extra blootstelling van pasgeborenen aan extreme hittegolven, bosbranden, mislukte oogsten, droogtes, tropische cyclonen en overstromingen van rivieren aanzienlijk verminderd”, zegt Prof. Joeri Rogelj, klimaatexpert aan het Imperial College in Londen en medeauteur van de studie. “De resultaten van de in Science gepubliceerde studie en het begeleidende rapport dat door de NGO Save The Children is opgesteld, onderstrepen de absolute noodzaak om de ambities op te voeren en onmiddellijk tot actie over te gaan.”

“Onze resultaten onderstrepen het grote belang van het Parijsakkoord voor de bescherming van jonge generaties over de hele wereld”, voegt Thiery eraan toe. “Als we erin slagen onze uitstoot de komende jaren drastisch te verminderen, kunnen we de ergste gevolgen voor kinderen wereldwijd nog vermijden. Tegelijkertijd komt er een ontnuchterende boodschap voor de jeugd in arme landen naar voren, waar ongelooflijk veel klimaatextremen worden voorspeld, zelfs bij het meest ambitieuze klimaatbeleid.”

Contact

Wim Thiery

wim.thiery@vub.be

+32 485 70 80 18

Nota aan uitgevers:

Link naar publicatie in Science: www.science.org/doi/10.1126/science.abi7339

Link naar het Save The Children-rapport: https://resourcecentre.savethechildren.net/library/born-climate-crisis-why-we-must-act-now-secure-childrens-rights

Deze study werd uitgevoerd door onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel (VUB), ETH Zurich, Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK), Imperial College London, International Institute for Applied Systems Analysis (IIASA), Climate Analytics, Humboldt University, Massachusetts Institute of Technology (MIT), Deutscher Wetterdienst (DWD), MeteoSwiss, East China Normal University, Zhejiang University, Institut Pierre Simon Laplace (IPSL), The Cyprus Institute, University of Liège, Foundation for Research and Technology Hellas, University of Nottingham, National Institute for Environmental Studies Japan, Goethe University Frankfurt, Senckenberg Biodiversity and Climate Research Centre (SBiK-F), Universidad Pablo de Olavide, NASA Goddard Institute for Space Studies, Columbia University, Technical University of Crete, China Agricultural University, University of Vienna, en Helmholtz-Zentrum Hereon.