Professor rampengeneeskunde VUB Ives Hubloue: Belgische hulpverlening focust op veldhospitaal B-FAST

Donderdag 16 februari 2023 - Ives Hubloue is voorzitter van de Onderzoeksgroep Urgentie- en Rampengeneeskunde aan de Vrije Universiteit Brussel en Diensthoofd van de Spoedgevallendienst van het UZ Brussel. Het Belgische B-FAST team is in Turkije waar ze in het door de aardbeving getroffen gebied een veldhospitaal opzetten. Hubloue legt uit hoe het in zijn werk gaat.

Wil je financieel steunen? Je kan een gift doen aan het Consortium 12-12. Het UZ Brussel, het ziekenhuis van de VUB, en de UZ Brussel Foundation zamelen geld in voor medische ondersteuning in de getroffen gebieden. Maak hier een gift over.

Hoe groot is deze ramp?

Immens. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) schat dat er over de 50.000 doden zijn gevallen. Ik ben bang dat ze er niet ver naast zitten.

We zien nu nog maar het topje van de ijsberg.  Naast de doden heeft het ook een enorme verwoestende invloed op de huisvesting gehad, en ook op de medische infrastructuur. En dan zien we alleen maar wat er in Turkije gebeurt. We krijgen amper nieuws uit Syrië binnen. De getroffen grensregio kende al een moeilijke geschiedenis.

De hulpverlening in Turkije is op gang gekomen.

Het is een enorme internationale operatie onder coördinatie van de WHO. Het eerste doel is search and rescue. Dat zijn de teams die je vaak in de pers ziet: mannen en vrouwen met helmen op die de ingestorte gebouwen doorzoeken op overlevenden. Vaak met de hulp van een hond. Vlak na een aardbeving kun je nog levens redden door mensen onder het puin vandaan te halen. Dat is een race tegen de klok. Er zijn veel mensen bij betrokken, omdat je snel het hele gebied uit moet kammen.

Daarna komt de tweede golf hulpverleners, die veldhospitalen oprichten. Dan komen wij Belgen met het medisch rampenteam B-FAST in actie. B-FAST staat voor Belgian First Aid and Support Team. De Belgische overheden hebben nu bewust gekozen om hulp te bieden met de oprichting van een veldhospitaal.

Wat is de rol van de VUB en het UZ Brussel voor B-FAST?

Verschillende verpleegkundigen en artsen afkomstig van de VUB en het UZ Brussel hebben bijkomende opleidingen gevolgd en zijn continue in stand-by om, zo nodig, te worden opgeroepen voor een missie zoals deze. Naast medisch personeel (artsen, verpleegkundigen, apothekers) zijn er ook heel veel logistieke medewerkers, waaronder brandweermannen, die onder andere de opbouw doen.

Vergt het veel voorbereiding?

Je gaat niet zomaar naar een rampgebied toe. Het land moet ten eerste zelf om hulp vragen. Dat lag dus in handen van Turkije. Vervolgens moet je mensen mobiliseren. Ook moet de ministeries van defensie, gezondheidszorg en buitenlandse zaken toestemming geven. Daarbij is het essentieel dat de veiligheid van onze mensen is gegarandeerd. Dat is niet altijd het geval. De Duitsers hebben het werk in Turkije enkele dagen stilgelegd, omdat het niet veilig was.

Dan moet nog het transport worden georganiseerd en een goede locatie worden uitgezocht met de juiste wegeninfrastructuur.

Hoe ziet een compound van B-Fast eruit?

Het veldhospitaal van B-FAST is een “Role 2 Emergency Medical Team” hospitaal. Er is een onthaal met een triage waar wordt bepaald wat er met de patiënten gebeurt. Er zijn verschillende verzorgingszones ingedeeld naar de ernst van de verwonding. Verder bevat het veldhospitaal ook een operatiezaal, een apotheek en een kleine radiologie afdeling. Er is ook een beperkte hospitalisatie-afdeling voor 20 slachtoffers. Naast de medische faciliteiten wordt er ook voorzien in logistieke ondersteuning voor overnachting en levensmiddelen voor personeel.

Zijn de leden van het B-FAST team getraind?

Het B-FAST team is in hoge mate medisch geprofessionaliseerd. Daarom is er ook gekozen om zich te focussen op het veldhospitaal dat in de tweede fase van de hulpverlening wordt ingezet. Alle leden van het team hebben een bijkomende opleiding gevolgd over hoe internationale hulpverlening werkt en over de verschillende beschikbare materialen van het veldhospitaal.  Vele teamleden zijn in hun dagelijks werk reeds werkzaam op een spoedgevallendienst en hebben als dusdanig al ervaring met urgente situaties.

Lopen de medewerkers – het zijn allemaal vrijwilligers - zelf geen gevaar getraumatiseerd te worden?

Jazeker, dat is een risico. We hebben geleerd dat het vooral om psychosociale factoren gaat, zoals Post Traumatic Stress Disasorder (PTSD).  In vorige missies (bv na de aardbeving in Haïti) werd bij terugkeer van de teams voor een eerste en opvang alsook opvolging door crisispsychologen voorzien.  

Financiële hulp is nu belangrijk. Je kan donaties doen.

Je kan een gift te doen via het Consortium 12-12. De giften aan 12-12 worden verdeeld onder de zeven leden van het Consortium. Dat zijn Caritas International, Dokters van de Wereld, Handicap International, Oxfam Solidariteit, Rode Kruis, Plan International België en UNICEF België. Het geld gaat zo naar humanitaire noodhulp en naar de wederopbouw op langere termijn. VRT NWS heeft een overzicht van verschillende solidariteitsacties.

Heel wat medewerkers van het UZ Brussel, het universitair ziekenhuis verbonden aan de VUB, willen hun steentje bijdragen voor de slachtoffers van de aardbeving. Daarom slaan het UZ Brussel en de UZ Brussel Foundation de handen in elkaar om geld in te zamelen voor medisch materiaal en medicatie. Maak hier een gift over.