Nederland onder water

Nederland onder water

Effecten klimaatopwarming tienduizenden jaren zichtbaar volgens VUB-studie over zeeniveaustijging

De meeste projecties van de globale stijging van het zeeniveau lopen tot eind deze eeuw. Het smelten van de ijskappen is echter een zeer langzaam proces en eens de ijskappen uit evenwicht zijn, kan het nog honderden tot duizenden jaren duren voor een nieuw evenwicht is gevonden. In zijn doctoraatsstudie, gepubliceerd in het tijdschrift Earth System Dynamics heeft glacioloog Jonas Van Breedam projecties gemaakt voor de stijging van het zeeniveau tijdens de komende 10.000 jaar. Hij maakte hiervoor gebruik van gekoppelde modellen van de Groenlandse en Antarctische ijskappen, de atmosfeer en de oceaan: “De uitstoot van broeikasgassen tijdens de komende 30 tot 200 jaar kan in de komende 100 eeuwen een globaal gemiddelde zeeniveaustijging van 9 tot 37 m tot gevolg hebben. Nederland zou zo goed als volledig onder het zeeniveau komen te liggen.”

De VUB-onderzoeksgroep Fysische Geografie onder leiding van prof. Philippe Huybrechts maakte projecties voor de stijging van het zeeniveau tijdens de komende 10.000 jaar. Ze deden dit voor een reeks van klimaatscenarios die gaan van een CO2-piek tijdens de komende 30 jaar tot het uitstoten van de meeste beschikbare CO2 reserves tijdens de komende 200 jaar. Het hoogste scenario houdt ook rekening met een versterkt broeikaseffect wanneer de permafrost op land en op de oceaanbodem smelt en methaan hierdoor in grote hoeveelheden zou vrijkomen.

Afhankelijk van die uitstoot van broeikgasgassen zal het zeeniveau tussen de 9.2 m en 37.4 m stijgen. De Groenlandse ijskap zal in elk scenario volledig verdwijnen, terwijl de Antarctische ijskap grotendeels intact blijft bij een laag-emissiescenario en tot de helft van zijn massa kan verliezen in een hoog-emissiescenario. Pas na  10.000 jaar is het zeeniveau weer in evenwicht met de klimaatverandering en zal de stijging weer dalen tot maximaal 5 cm per 100 jaar. Voor het hoge-emissiescenario zal het zeeniveau tijdens de eerste tweeduizend jaar met gemiddeld meer dan 1 m per eeuw stijgen. Voor het lage emissie-scenario is die stijging voor dezelfde periode 10 keer lager, met gemiddeld 11 cm per eeuw. De snelheid waarmee het  zeeniveau stijgt is dus sterk afhankelijk van de totale hoeveelheid uitgestoten CO2.

Bij een hoog-emissiescenario staat Nederland onder water

De huidige stijging van het zeeniveau komt van de expansie van oceaanwater dat warmer wordt en door het smeltwater van gebergtegletsjers. De gebergtegletsjers zullen wellicht het grootste deel van hun volume tegen het einde van de 21e eeuw verliezen. De grootste bijdrage komt evenwel van de ijskappen. De Groenlandse ijskap zal bij een laag-emissiescenario het meest tot de stijging van het zeeniveau bijdragen,  terwijl de Antarctische ijskap de grootste bijdrage zal leveren bij een hoog-emissiescenario.

Dit komt door de aantrekkingskracht (gravitatie) van de ijskappen op het oceaanwater dat rond de ijskappen ligt. Als die ijskappen smelten, stijgt het zeeniveau in de buurt van de ijskappen relatief minder sterk of daalt het zelfs omdat de aantrekkingskracht tussen de ijskap en het omliggende water verdwijnt. Maar verder weg van die ijskappen stijgt het zeeniveau echter sneller dan gemiddeld. Omdat de Antarctische ijskap ver weg ligt van Nederland, zou de zeeniveaustijging als gevolg van het smelten van landijs op Antarctica sterker doorwegen dan het smelten van landijs op Groenland.

Jonas Van Breedam: “Deze studie toont aan dat het effect van de huidige opwarming op het zeeniveau voor duizenden jaren zichtbaar zal blijven, vooral door de trage reactiesnelheid van de Groenlandse en Antarctische ijskappen op een verandering in temperatuur. Als we de emissies van CO2 niet snel tot nul kunnen herleiden, zal Nederland, met uitzondering van een deel van Limburg, zo goed als volledig onder het zeeniveau komen te liggen.”

publicatie in Earth System Dynamics: https://doi.org/10.5194/esd-11-953-2020

Contact:

Jonas Van Breedam – jonas.van.breedam@vub.be - 0494602514

Philippe Huybrechts – philippe.huybrechts@vub.be - 0474993395

 

Figuur 1: Stijging van het globale zeeniveau tijdens de komende 10.000 jaar.

Figuur 2: Bijdrage van de Antarctische ijskap, de Groenlandse ijskap, de uitzetting van oceaanwater en de gebergtegletsjers aan het globale zeeniveau voor een laag-emissiescenario (MMCP2.6) en een hoog-emissiescenario (MMCP-feedback).
 

WE
Contacteer ons
Lies Feron
Lies Feron Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Lies Feron
Lies Feron Persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel