Mysterieus skelet stelt VUB-onderzoekers voor een complex raadsel
VUB-onderzoekers hebben een merkwaardige en mysterieuze ontdekking gedaan bij de studie in de reserves van een in de jaren ‘70 opgegraven crematiegrafveld uit de Romeinse tijd in Pommeroeul in de provincie Henegouwen. Professor Barbara Veselka, hoofd van het VUB-AMGC Osteoarcheologisch Laboratorium (dat oude botresten onderzoekt), vond tussen de crematieresten een volledig skelet. Op zich is dat niet uitzonderlijk, ware het niet dat het skelet als een puzzel bij elkaar was gelegd met beendermateriaal uit heel verschillende tijdperken.
“We ontdekten het skelet bij het herbekijken van die oude opgravingscollectie in het kader van het CRUMBEL-project. “Tijdens de opgravingen in Pommeroeul in 1970 werden tientallen crematiegraven opgegraven, maar er bevond zich ook één inhumatiegraf tussen die brandgraven. De opgravingscollectie werd destijds kort bekeken, maar het inhumatiegraf werd als Romeins beschouwd, aangezien de crematiegraven ook uit de Romeinse periode stamden. Wij namen ze mee in ons CRUMBEL-project voor verder onderzoek.”
Dat CRUMBEL-project, dat inmiddels is afgelopen, bestudeerde de collecties van gecremeerde beenderresten die in België zijn opgegraven en die dateren van het neolithicum tot de vroege middeleeuwen. De onderzoekers maken daarbij gebruik van geavanceerde analytische en geochemische analyses.
“Het skelet dat zich tussen de crematieresten bevond, bleek bij nader onderzoek heel speciaal”, aldus Veselka. “Het was als een puzzel samengelegd, waarbij de meeste beenderen uit het Midden- tot Laat Neolithicum bleken te dateren. De samenstelling van het skelet gebeurde niet tijdens of na de opgravingen. De authenticiteit ervan wordt gestaafd door opgravingsfoto’s, waarop de beenderen stuk voor stuk te herkennen zijn.”
De bizarre dateringen noopten de onderzoekers om nog een stap verder te gaan. “We besloten elk van de beenderen aan een DNA-analyse te onderwerpen. Daaruit bleek dat er geen enkele familiale band was tussen de skeletdelen van de individuen waaruit het skelet was samengesteld. Door een speciale genetische analyse kon bepaald worden dat de schedel uit de Romeinse periode moest dateren. Er werd namelijk een directe genetische band gevonden met twee Romeinse kinderen, die in Tongeren werden gevonden, zo’n 120 kilometer verder naar het noordoosten.”
De VUB-archeologen staan voor een complex raadsel. Wie heeft destijds die puzzel bij elkaar gelegd? “Er zijn verschillende theorieën”, zegt Veselka. “Is het individu tijdens het Laat Neolithicum samengesteld en daarna door de Romeinen met een schedel aangevuld op het weer compleet te maken? Of gebeurde dat later? Er zijn geen directe bewijzen of dateringsmogelijkheden om eender welke theorie te staven. Dus tasten we voorlopig in het duister.”
Het internationale wetenschappelijke tijdschrift Antiquity heeft de onderzoeksresultaten gepubliceerd onder de titel Assembling Ancestors: the manipulation of Neolithic and Gallo-Roman skeletal remains from Pommeroeul, Belgium.
Meer info
Barbara Veselka +31 6 52 63 38 07
Hier vind je de link naar de publicatie.
