Kunst geïnspireerd door baanbrekend onderzoek naar mycelia aan de VUB

De Whitehouse Gallery in Brussel opent deze week een unieke tentoonstelling van werk door kunstenares Isabel Fredeus, waarin wetenschap en kunst op innovatieve wijze samenkomen. De tentoonstelling is het resultaat van een jaar durende samenwerking tussen Fredeus en Elise Elsacker van de onderzoeksgroep microbiologie aan Vrije Universiteit Brussel (VUB). Centraal in de tentoonstelling staat het gebruik van mycelia – het netwerk van schimmeldraden die fungeren als de "wortels" van paddenstoelen – in artistieke creaties.

Sculptuur uit hout, begroeid met mycelium. Afbeelding © Elise Elsacker

Fredeus, bekend om haar werken in glas en keramiek, begon haar experimenten met mycelium ongeveer een jaar geleden in het laboratorium van de VUB. Onder begeleiding van Elsacker voerde ze verschillende tests uit om mycelia te integreren in haar sculpturen. Het werkproces was een nauwe samenwerking tussen kunstenaar en wetenschapper, waarbij het groeiproces van het mycelium op houtsculpturen van Fredeus centraal stond.

De tentoonstelling toont onder meer een installaties waarin houten sculpturen langzaam door waterdruppeltjes met myceliumcellen wordt "bedekt". Dit groeiproces is vergelijkbaar met de natuurlijke manier waarop mycelium zich in het bos verspreidt en hout afbreekt.

"De dialoog tussen kunst en wetenschap was een cruciaal aspect van dit project," legt Elsacker uit. "We hebben intensief samengewerkt om het juiste type hout en myceliumstammen uit onze collectie te matchen, en verschillende prototypes getest om de beste omstandigheden voor het experiment te creëren."

Het project werd niet zonder uitdagingen voltooid. De techniek om het mycelium op de juiste manier te laten groeien in een glazen omgeving vereiste meerdere pogingen, waarbij onder andere steriele omstandigheden en een optimale vloeibare voedingsbodem voor het mycelium essentieel waren.

"We moesten nauwkeurig werken om besmettingen te voorkomen en het juiste systeem te ontwerpen waarmee de myceliumcellen konden worden verspreid. Onze samenwerking benadrukt de innovatieve manieren waarop kunstenaars en wetenschappers elkaar kunnen versterken." aldus Elsacker.