Kaarsen op de Brugse reien: Compassionate Brugge en VUB-congresgangers doen mee

De Vrije Unversiteit Brussel als ‘compassionate’ VUB, heeft nu ook een uitloper in het project Compassionate Brugge. De VUB-onderzoeksgroep Compassionate Communities (COCO) werkt er samen met andere onderzoeksgroepen van de universiteit, verschillende Brugse stadsdiensten, middenveldsorganisaties en buurtcomité’s aan een stad waar op een andere manier aandacht wordt besteed aan lijden door ernstige ziekte, overlijden, dood en verlies. Het gaat daarbij niet over de medische oplossingen van dat lijden, maar over de intermenselijke, verbindende dimensie. De VUB maakt daarmee zijn wereldwijde reputatie waar binnen de thematiek.

Vroeg of laat wordt elk van ons met het levenseinde van een dierbare geconfronteerd. Tegelijk vinden we het vaak moeilijk om te praten over de dood, lijden en rouw. Een ernstig ziek persoon brengt ongeveer vijf procent van zijn of haar tijd door aan de zijde van een professionele zorgverlener, zoals een verpleegkundige of een dokter. De overige 95 procent van de tijd is die persoon alleen of omringd door familie, vrienden, buren, collega’s. Het is dus erg zinvol om mensen de nodige handvatten aan te reiken om de tijd samen zinvol en kwalitatief in te vullen.

“We kijken op dat moment nog te vaak en te uitdrukkelijk naar professionele zorgverstrekkers”, zegt professor Luc Deliens van de VUB. “We vragen ons te gemakkelijk af wat de dokter kan doen voor onze zieke buurvrouw. Nochtans kunnen we als individu en als buurt ook heel wat betekenen voor de zieke.”

Precies daar wil Brugge, met steun van de VUB, op inzetten. Om die ambitie kracht bij te zetten organiseren de stad samen met Compassionate Brugge voor de eerste keer het stadsfestival Knooppunten. “Tijdens het stadsfestival krijgen rouw, verlies, overlijden en mantelzorg letterlijk en figuurlijk een plaats in de stad”, zegt VUB-professor Joachim Cohen. “Met het Knooppuntenfestival wil men het debat openen, het bestaande aanbod zichtbaarder maken en de drempels rond die thema’s verlagen.”

“In Brugge willen we op die uitdagingen mee een antwoord helpen formuleren”, aldus Pieter Marechal, Brugs Schepen van Welzijn. “Tal van sociale partners en het lokaal bestuur slaan de handen in elkaar om van Brugge een echte Compassionate stad te maken. Dat betekent dat we een stad worden die Bruggelingen ondersteunt om beter om te gaan met ernstige ziekte, mantelzorg en verlies, om elkaar zo te kunnen helpen. Met het Compassionate Brugge-project bouwen we samen aan een solidaire en zorgzame stad die nog meer om mensen draait, ook wanneer ze met moeilijke thema’s geconfronteerd worden.”

Schepen van Sociale Zaken, Pablo Annys, vindt het belangrijk om Bruggelingen te versterken en te verbinden wanneer ze met rouw en verlies geconfronteerd worden. “Het programma dat we kunnen aanbieden is het resultaat van een sterke samenwerking tussen tal van sociale en culturele partners in Brugge en de onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde (VUB/UGent). We nodigen dan ook iedereen uit om deel te nemen aan een stadswandeling of om binnen te springen en ondersteuning of inspiratie te vinden tijdens een van de vele opendeuren. Er zijn tal van lezingen, workshops en tentoonstellingen.”

Tijdens de Grote Oversteek, op donderdagavond, gedenkt Brugge haar dierbaren door drijvende kaarsjes op de Brugse reien uit te zetten nabij Oud Sint-Jan.

Ter gelegenheid van het stadsfestival organiseert de VUB, ook in Brugge, de zevende Public Health Palliative Care International Conference (PHPCI). “Voor de gelegenheid werden een aantal kunstenaars en hun projecten geïntegreerd in het congresprogramma”, zegt Cohen. “Zo gaan we als congresganger zelf ook aan de Grote Oversteek deelnemen. Bovendien wordt er aandacht besteed aan de artistieke productie van de Brugse kunstacademies”, zegt Cohen. “De uitwisseling tussen de deelnemende organisaties van het Knooppuntenfestival en het internationale PHPCI-congres versterkt de ambitie om de komende jaren de uitdagingen rond ernstige ziekte, mantelzorg, sterven en rouwen in Brugge nog sterker en meer onderbouwd aan te pakken.”

De onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde (VUB/UGent) is de host van het congres en brengt vooraanstaande vernieuwers, onderzoekers, beoefenaars, beleidsmakers en vertegenwoordigers van de burgermaatschappij op het gebied van de palliatieve zorg bijeen.

Contact: Marijke Dheedene, End-of-Life Care Research Group (VUB/UGent), [email protected], 0498 27 54 68

Alle details over Knooppunten: https://www.brugge.be/knooppuntenfestival

Contact stad Brugge: Alana Boone, Beleidsmedewerker Lokaal Sociaal Beleid, [email protected], 050 32 42 59

Foto's © Jan D’Hondt / Ateljé D