Isolatie-ijver zorgt voor moeilijk te recycleren glas-afvalberg
Verstrengende Vlaamse isolatienormen nopen mensen om hun dubbel glas, dat ze meestal amper enkele decennia geleden in hun ramen lieten zetten, te vervangen door nieuw driedubbel thermisch glas. Het glas dat verwijderd wordt komt dan terecht in de afvalcontainer. Het wordt haast nooit gerecycleerd, tenzij in laagwaardige toepassingen als vulmiddel in beton voor wegenbouw of in glaswol of consumptieglas. Eenmaal het in dat circuit verzeild geraakt is het niet meer bruikbaar voor hoogwaardige toepassingen. VUB-onderzoek zoekt nieuwe pistes om het afgeschreven vlakglas een nieuw leven te geven.
“De hoeveelheid vlakglas die wordt weggegooid is enorm”, zegt VUB-onderzoekster Esther Geboes (Faculteit ingenieurswetenschappen). “Er is dus een evenredig potentieel voor recyclage. Helaas is dat niet zo simpel: eerst en vooral wordt glas vaak helemaal niet uit de rest van het bouwafval gesorteerd of belanden verschillende glastypes in dezelfde container. Als het wel apart en per type ingezameld is, moeten de verschillende materialen waarmee het is opgebouwd er nog elk afzonderlijk worden afgehaald.”
Het gaat dan over de metalen of plastic afstandhouders die bij dubbel glas de glasplaten op de juiste afstand van elkaar moeten houden, over de coatings en over de afdichting en de lijmen. “Dat moet allemaal van elkaar gescheiden worden voor er sprake kan zijn van recyclage”, weet Geboes. “Omdat het zo moeilijk en arbeidsintensief is om de materialen uit elkaar te halen, onderzoeken we steeds meer pistes voor hergebruik. Dat kan op verschillende manieren. Je kan de glasplaten scheiden en er dan weer thermisch glas mee proberen te maken. Soms is dat problematisch omdat thermisch glas goed verlijmd zit, waardoor je bij het scheiden onbedoeld het glas kan breken. Het huidige hoogrendementsglas heeft bovendien een coating die vaak bij het oudere glas ontbreekt, waardoor het minder isolerend is. Het is een hele technische uitdaging om zo’n coating op oud glas aan te brengen. Daarom probeert men vandaag een laag nieuw gecoat glas te combineren met oud glas, waardoor toch een deel van het oude materiaal gerecupereerd kan worden mét behoud van de thermische prestaties.”
Er zijn natuurlijk ook andere toepassingen te bedenken voor oud dubbel en zelfs enkel glas. “Architecten kunnen binnenwanden of serres ontwerpen en daarvoor dan afbraakglas gebruiken. In dat geval moeten ze evenwel in het ontwerp rekening houden met de beschikbaarheid en de bestaande afmetingen. Maar ’ grote platformen voor hergebruikte bouwmaterialen – zoals Opalis in Brussel – bieden weinig recuperatieglas aan. Ik heb de voorbije tijd het aanbod van tweedehands zoekertjes een poos op de voet gevolgd. Maar veel animo was er niet voor, zodat de prijzen systhematisch zakten tot het bijna de moeite niet meer was om het glas nog langer aan te bieden.”
“In de bouwsector blijft hergebruik van álle bouwmaterialen een grote uitdaging”, besluit Geboes. “Samen met de bouw- en de glassector zoek ik naar opschaalbare oplossingen om thermisch glas hoogwaardig te recycleren of hergebruiken. Als een eerste stap hiernaartoe, breng ik de koplopende praktijken in kaart in project fiches. Deze fiches kunnen architecten ondersteunen om haalbare circulaire alternatieven in hun project toe te passen. Op deze manier helpt mijn onderzoek om hergebruik van glas in de praktijk te vergemakkelijken.”
Meer info
Esther Geboes
+32 494 49 88 97
Het onderzoek vindt plaats onder de naam: Het sluiten van de glaskringloop. Prototyperen van een roadmap voor het valoriseren van end-of-life architecturaal vlakglas.