Eredoctoraat voor natuurkundige Robbert Dijkgraaf

Eredoctoraat voor natuurkundige Robbert Dijkgraaf

Uitreiking op dinsdag 2 april aan topwiskundigen, kankerbestrijders, statisticus Hans Rosling, politiek tekenaar GAL en Robbert Dijkgraaf

Figures that matter, dat is de noemer waaronder de Vrije Universiteit Brussel op dinsdag 2 april zeven eredoctoraten uitreikt. De Nederlandse natuurkundige Robbert Dijkgraaf kan uitstekend overweg met cijfers en is tot ver over de grenzen bekend. In België wordt zijn wetenschappelijke faam nu erkend met dit eredoctoraat. 

Cijfers die ertoe doen was ook het terrein van de in 2017 overleden Zweedse statisticus Hans Rosling, wiens zoon Ola Rosling en schoondochter Anna Rosling Rönnlund zijn wereldwijde bestseller Factfulness (Feitenkennis, 2018) mee hebben voltooid. Karine Chemla (Frankrijk) is historica van de wiskunde, Freddy Van Oystaeyen is een baanbrekende wiskundige uit België, Padmanabhan Seshaiyer (VS) is eveneens wiskundige, maar vooral ook een voorvechter en wegbereider van beter STEM-onderwijs (Science, Technology, Engineering & Mathematics). Brian Durie is een wereldautoriteit in Multipel Myeloom (beenmergkanker) en is samen met zijn echtgenote Susie Durie oprichter van de International Myeloma Foundation. Ten slotte is er een eredoctoraat voor politiek tekenaar Gerard Alsteens  (GAL). 

“Dit academiejaar staat voor de VUB in het teken van de schoonheid, de kracht en de wijsheid van de wetenschap”, zegt VUB-rector Caroline Pauwels. “We trekken dat door naar de uitreiking van de eredoctoraten, die we in verband brengen met cijfers, data en onderzoeksresultaten die ertoe doen. Ook de figuren en tekeningen van GAL doen ertoe. Ze zetten ons aan tot kritisch denken.”

Programma

De uitreikingsceremonie verloopt in het Engels en start stipt om 11 uur stipt in aula QA – VUB Pleinlaan 2 – 1050 Brussel.

Toespraak rector Caroline Pauwels

Uitreiking VUB-eredoctoraten 2019

  • Brian Durie & Susie Durie
  • Freddy Van Oystaeyen
  • Karine Chemla
  • Padmanabhan Seshaiyer
  • Robbert Dijkgraaf
  • Hans Rosling (postuum), Ola Rosling & Anna Rosling Rönnlund
  • Gerard Alsteens (GAL)

Einde met receptie 13 uur

Robbert Dijkgraaf  
Met zijn uitzonderlijke inspanningen voor wetenschapscommunicatie brengt natuurkundige Robbert Dijkgraaf steevast de kracht en de schoonheid van wetenschap onder de aandacht van het grote publiek. 

Nederlander Robbert Dijkgraaf is hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn vakgebied is de theoretische natuurkunde. Sinds 2012 is hij directeur van het prestigieuze Institute for Advanced Study in Princeton (VS). Zijn kantoor in Princeton was ooit  de werkplek van Albert Einstein. In zijn vakgebied is Robbert Dijkgraaf een baanbrekend wetenschapper. Hij werkt op het gebied van deeltjesfysica, meer in het bijzonder snaartheorie en kwantumzwaartekracht, en kreeg daarvoor de Spinozaprijs. 

Robbert Dijkgraaf is eveneens uitermate actief in het populariseren van wetenschap. Hij is o.a. columnist voor NRC Handelsblad, medewerker bij het televisieprogramma Hoe?Zo! en was te gast in Zomergasten van de VPRO. Hij is daarnaast een veel geziene gast in het televisieprogramma De Wereld Draait Door.  

Robbert Dijkgraaf is uitgegroeid tot een echte ambassadeur van de wetenschap. Hij ziet zelf wetenschap als iets dat voor iedereen toegankelijk is of zou moeten zijn.

In zijn rol als ambassadeur maakt hij zich echter zorgen over de wijze waarop men vandaag in de samenleving naar wetenschap kijkt.  Hij pleit ervoor om met een optimistische blik naar de toekomst te kijken en te geloven in de veerkracht van de mens om met de hulp van de wetenschap de problemen aan te pakken.

Robbert Dijkgraaf kreeg in 2013 een eredoctoraat toegekend van de Raboud Universiteit in Nijmegen. De Vrije Universiteit Brussel is de eerste Belgische universiteit die hem een eredoctoraat toekent, voor maatschappelijke verdiensten.

Karine Chemla 
De Française Karine Chemla is historica van de wiskunde en sinologe. Zij is zowel vertrouwd met het westerse denken (o.a. het werk van wiskundigen Leonhard Euler en Michel Chasles) als met het oosterse denken, als sinologe. Door haar focus op de wiskunde in haar historische, culturele en filosofische context, is Karine Chemla een echte brugfiguur tussen alfa- en betawetenschappen. Zij benadert in haar werk de wiskunde als een cultureel gegeven dat we dan ook als dusdanig moeten begrijpen. Haar werk is relevant voor historici en filosofen, voor archeologen en kunstwetenschappers, en ook - in haar rol als sinologe - voor taal- en letterkundigen. 

Karine Chemla is o.a. onderzoeksdirecteur aan het Centre national de la recherche scientifique. Ze is voorgedragen door de faculteit Letteren en Wijsbegeerte.

Freddy Van Oystaeyen
Freddy
 (of Fred) Van Oystaeyen is wiskundige en emeritus professor in de wiskunde aan de UAntwerpen.  Freddy Van Oystaeyen is een van de sleutelfiguren geweest in het wiskundeonderzoek in Vlaanderen van de voorbije halve eeuw. Hij is een wereldexpert aangaande niet-commutatieve algebra en meetkunde, en heeft dit onderwerp vooruit gestuwd. Zijn bijdragen kwamen niet alleen de eigen universiteit ten goede, maar ook de andere universiteiten in Vlaanderen, waaronder zeker ook de VUB. Zijn onderzoek heeft ook een belangrijke esthetische component. Nieuwe ontwikkelingen in de wiskunde zijn immers heel dikwijls gebaseerd op esthetische overwegingen. Wiskundigen ervaren die schoonheid als een van de sterkhouders van hun discipline.

Freddy Van Oystaeyen is voorgedragen door de faculteit Ingenieurswetenschappen.

Padmanabhan Seshaiyer
Padmanabhan Seshaiyer (VS) is professor in de wiskunde aan de George Mason University. Hij heeft een grote interesse voor wiskundeonderwijs in lagere en middelbare scholen in de VS en daarbuiten. Hij is directeur van het STEM Accelerator Program en van COMPLETE (Center for Outreach in Mathematics Professional Learning and Educational Technology). De voorbije jaren heeft prof. Seshaiyer een reeks onderwijskundige programma’s gelanceerd en geleid om de interesse van leerlingen en leerkrachten in STEM-studies op alle niveaus aan te wakkeren.  Hij won tal van prestigieuze prijzen en is een veelgevraagd spreker (o.a. twee TEDx talks, waarvan de recentste The M in STEM is). Prof. Seshaiyer is ook actief betrokken bij internationale STEM-samenwerkingsprojecten in Azë, Afrika en Latijns-Amerika.  

Padmanabhan Seshaiyer is voorgedragen door de faculteit Psychologie en Educatiewetenschappen

Brian Durie en Susie Durie 
Brian Durie
 (VS) is een wereldautoriteit in het domein van multipel myeloom (ziekte van Kahler, beenmergkanker) en aanverwante ziekten. Met zijn wetenschappelijk onderzoek ligt hij mee aan de basis van de ontwikkeling van nieuwe diagnostische en therapeutische mogelijkheden waardoor de levensverwachting bij de diagnose van multipel myeloom sterk is gestegen. Zonder internationale samenwerking en zonder de de uitwisseling van gegevens en het opnemen van patiënten in gemeenschappelijke klinische studies, was dit succes niet mogelijk geweest. Net daar ligt de buitengewone verdienste van Brian Durie. Naast zijn eigen wetenschappelijke bijdrage zowel op fundamenteel als op klinisch vlak (met 450 wetenschappelijke publicaties) , richtte hij samen met zijn echtgenote Susie Durie als wervende kracht, de International Myeloma Foundation (IMF) op. Deze non-profit organisatie heeft zich dertig jaar geleden tot doel gesteld om patiënten te informeren en te betrekken bij de kennis over hun ziekte, maar ook om artsen wereldwijd tot samenwerking aan te zetten en "best practice guidelines" uit te werken.  De IMF steunt ook het onderzoek naar de oorsprong van multipel myeloom. De organisatie heeft vandaag een wereldwijde werking.

Brian Durie en Susie Durie zijn voorgedragen door de faculteit Geneeskunde en Farmacie.  

Hans Rosling (postuum), Ola Rosling en Anna Rosling Rönnlund
Hans Rosling
 (1948–2017) was een Zweedse arts en hoogleraar Internationale Gezondheid aan het Karolinska Institutet (Stockholm) en directeur van de Gapminder Foundation. Het onderzoek van Rosling ging o.m. over het verband tussen economische ontwikkeling, landbouw, armoede en gezondheid in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Hij was adviseur van de WHO, UNICEF en verschillende hulporganisaties. In 1993 was hij één van de grondleggers van Artsen zonder Grenzen in Zweden. 

In 2006 brak Rosling internationaal door met zijn TED talk The Best Stats You've Ever Seen. Door middel van innovatieve animaties legde hij uit dat de wereld vooruitgang te zien geeft in verschillende opzichten, zelfs in de armste landen. Hij stichtte de Gapminder Foundation samen met zijn zoon Ola Rosling en zijn schoondochter Anna Rosling Rönnlund. Gapminder ontwikkelde software die internationale statistieken omzet in bewegende, interactieve en onderhoudende grafieken. Rosling was vooral een ontkrachter van gangbare mythes en een pleitbezorger van een levenshouding van possibilisme, van de overtuiging dat we de wereld door kennis en wetenschap beter kunnen maken.

Samen met Ola Rosling en Anna Rosling Rönnlund schreef Hans Rosling Factfulness (Feitenkennis), dat in 2018 na zijn dood verscheen en een wereldwijde bestseller werd. Ola en Anna Rosling zetten het werk van Hans Rosling verder. Met het eredoctoraat wil de Vrije Universiteit Brussel het werk bekronen van drie personen die een belangrijke bijdrage leverden aan het verspreiden van een op feiten gebaseerde wereldvisie, van het kritisch denken en van de overtuiging dat we dankzij de wetenschap de wereld beter kunnen maken.

Ola Rosling en Anna Rosling Rönnlund zijn voorgedragen door de universiteit voor maatschappelijke verdiensten.

Gerard Alsteens (GAL)
Gerard Alsteens
 (1940) of GAL is een van de langst werkende en meest bekende politieke tekenaars in België.

GAL studeerde aan de afdeling schilderkunst en grafiek aan het St.Lukas-instituut in Brussel. Later zou hij er ook docent worden. Gerard Alsteens vestigde zijn reputatie als cartoonist en politiek tekenaar tussen de jaren 60 en 80 met cartoons in De Nieuwe en De Zwijger. Toen De Nieuwe failliet ging stapte hij over naar Knack waar hij sinds 1983 de huiscartoonist is.

Zijn tekeningen zijn meestal scherp en confronterend, met een duidelijke boodschap. Door de actualiteit te verwerken in een spraakmakend beeld zetten ze de mensen aan om (kritisch) na te denken. Zijn tekeningen zijn soms regelrechte aanklachten tegen bepaalde gebeurtenissen, situaties of politici. 

GAL kreeg in 2004 te kampen met een oogembolie die zijn zicht ernstig aantastte. Met behulp van enkele technische hulpmiddelen wist hij  toch zijn werk te hervatten. Het toont alleen maar aan hoe gedreven Gerard Alsteens is, zelfs op de hoge leeftijd die hij intussen heeft bereikt. 

GAL’s engagement voor vrijheid en vrije meningsuiting, dat hij vele jaren lang via zijn cartoons vorm heeft gegeven, sluit perfect aan bij de waarden van onze universiteit. GAL is kritisch als het moet, grappig als kan en denkt altijd wars van elk vooroordeel. 

Met de VUB deel GAL zijn liefde voor Brussel  GAL heeft al meermaals te kennen gegeven dat hij nergens anders dan in Brussel zou willen wonen. Hij ziet Brussel als een soort laboratorium, een toetssteen voor de realiteit van de toekomst.

Gerard Alsteens mocht tijdens zijn lange carrière al heel wat prijzen en eretitels ontvangen. De Vrije Universiteit Brussel is de eerste universiteit om hem een eredoctoraat toe te kennen.

Contacteer ons
Sicco Wittermans Vrije Universiteit Brussel
Sicco Wittermans Vrije Universiteit Brussel
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel