VUB pleit voor alternatieve ranking waarbij de grootte van universiteit in overweging wordt genomen

VUB pleit voor alternatieve ranking waarbij de grootte van universiteit in overweging wordt genomen

Dinsdag 8 oktober 2024 - Vlaamse universiteiten worden nog te vaak beoordeeld op basis van hun posities in ranglijsten. Een nieuwe studie van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) laat zien dat die vergelijkingen onnauwkeurig zijn, omdat ze de omvang van universiteiten niet meenemen. Het bevestigt dat - ongeacht hun uiteenlopende posities op die ranglijsten - KULeuven, UGent, UAntwerpen en VUB tot de absolute top behoren in hun categorie, zowel wat betreft wetenschappelijke publicaties als het verwerven van Europese onderzoekssubsidies.

Deze week verschijnt de nieuwe Times Higher Education (THE) World University Ranking. Dergelijke ranglijsten -  die een rangorde opmaken van universiteiten aan de hand van diverse indicatoren - zijn om verschillende redenen omstreden; de methodologie is vaak onduidelijk en er is teveel nadruk op reputatie eerder dan objectieve criteria.

Toch worden Vlaamse universiteiten nog te vaak beoordeeld volgens die ranglijsten, met KU Leuven en UGent doorgaans als koplopers, gevolgd door UAntwerpen en de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Een nieuwe studie van de VUB toont echter aan dat dit een vertekend beeld geeft van de eigenlijke verschillen tussen universiteiten, omdat de belangrijkste factor – de grootte – niet in acht wordt genomen.

De beknopte studie, opgezet door het Data Office van de VUB, vergelijkt de prestaties van Vlaamse universiteiten met alle Europese universiteiten van vergelijkbare grootte (maximaal 25% groter) en kijkt daarbij zowel naar het aantal studenten als onderzoekers. De resultaten zijn opmerkelijk en wijzen erop dat het onnauwkeurig is om op basis van ranglijsten te spreken over kwaliteitsverschillen tussen Vlaamse universiteiten.

“De studie toont aan dat bekende ranglijsten zoals THE niet zozeer kwaliteit meten, maar vooral grootte”, stelt VUB-vicerector Onderzoek Pieter Ballon. “Het bevestigt dat de vier grootste Vlaamse universiteiten ​ - waarbij UHasselt is weggelaten wegens een gebrek aan vergelijkbare instellingen met volledige gegevens - ondanks hun verschillende posities in de ranglijsten, allemaal tot de absolute top in hun categorie behoren, zowel qua publicaties als qua binnenhalen van Europese beurzen. Het is opmerkelijk dat de VUB, ondanks een lagere ranking in THE-lijst, vaak beter presteert dan grotere Vlaamse universiteiten als we de grootte in rekening brengen. De VUB heeft een vergelijkbare toppositie ten opzichte van soortgelijke universiteiten als KU Leuven, met betrekking tot erkenning door Europese beoordelaars. Zo staat de VUB op de tweede plaats van alle universiteiten van vergelijkbare omvang als het gaat om het verwerven van Europese onderzoeksbeurzen, en behoort het tot de top-15 qua wetenschappelijke publicaties.”

Vandaag telt de VUB 21.200 studenten en 3.274 onderzoekers. Ter vergelijking, de grootste universiteit in Vlaanderen, KU Leuven, telt 65.526 studenten en 10.432 onderzoekers. Vlaamse universiteiten werden in de studie vergeleken met Europese universiteiten van vergelijkbare grootte, met variërende aantallen tussen 141 en 380.

Positie van Vlaamse universiteiten vergeleken met universiteiten van maximaal 25% grotere omvang:

Universiteit

Publicaties (CWTS Leiden ranking)

Europese beurzen (Horizon Europe)

Europese beurzen (Horizon 2020)

THE-ranglijst (incl. reputatie)

KU Leuven

5e plaats

1e plaats

3e plaats

9e plaats

UGent

4e plaats

4e plaats

7e plaats

19e plaats

UAntwerpen

10e plaats

10e plaats

9e plaats

9e plaats

VUB

14e plaats

2e plaats

6e plaats

32e plaats

 

Achtergrondinformatie:

  • Times Higher Education (THE) World University Rankings: THE beoordeelt universiteiten op vijf parameters: onderwijs (de leeromgeving), onderzoek (volume, inkomsten, reputatie), citaties (impact onderzoek), internationale uitstraling (staff, studenten en onderzoek) ​ en industriële inkomsten (kennisoverdracht). De ranglijst wordt wereldwijd gebruikt maar ook bekritiseerd omdat het instellingen met grote onderzoeksbudgetten bevoordeelt en mondiale vergelijkingen maakt die mogelijk de contextuele verschillen tussen universiteiten over het hoofd zien.
  • CWTS Leiden Ranking: De ranglijst is samengesteld door het Centrum voor Wetenschap en Technologiestudies (CWTS) van de Universiteit Leiden. Het richt zich puur op wetenschappelijke impact en samenwerking, met gebruik van bibliometrische indicatoren, zoals het aantal publicaties en het aantal citaties. In tegenstelling tot andere ranglijsten vertrouwt CWTS niet op reputatieonderzoeken of subjectieve beoordelingen, waardoor het een meer datagestuurde aanpak biedt. De ranking staat bekend om het bieden van meer genuanceerde inzichten in wetenschappelijke prestaties door het opnemen van veld-genormaliseerde indicatoren.
  • Horizon Europe: Het financieringsprogramma van de Europese Unie voor onderzoek en innovatie, met een budget van €95,5 miljard voor de periode 2021-2027. Het ondersteunt de ontwikkeling van wetenschappelijk onderzoek, technologische innovatie en projecten gericht op het oplossen van wereldwijde uitdagingen zoals klimaatverandering en gezondheidszorg. Universiteiten die deelnemen aan Horizon Europe werken vaak samen in internationale onderzoekssamenwerkingsverbanden, wat een belangrijke factor is voor hun onderzoeksoutput en -impact.
  • Horizon 2020: Het onderzoeks- en innovatiefinancieringsprogramma van de Europese Unie dat liep van 2014 tot 2020, met een budget van bijna €80 miljard. Het belangrijkste doel was om economische groei te stimuleren en banen te creëren door te investeren in baanbrekend onderzoek en innovatieve projecten die maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, energie-efficiëntie, gezondheid en digitale technologieën aanpakken.
Alternatieve ranking VUB samenvatting.pdf 338 KB

Contact

  • Vicerector Onderzoek Pieter Ballon
    • Telefoonnummer verkrijgbaar via persdienst
Nathalie Vlaemynck
Nathalie Vlaemynck Woordvoerder en algemeen perscontact (beschikbaar op maandag, dinsdag en woensdagvoormiddag)
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel