VUB-onderzoekers ontdekken nieuw fundament voor therapie tegen bloedkanker multipel myeloom
Duale CAR-T-benadering elimineert tumor volledig in muismodellen
Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van Arne Van der Vreken, prof. Dr. Eline Menu en prof. Dr. Karine Breckpot (Translational Oncology Research Center, VUB) heeft een belangrijke ontdekking gedaan die kan helpen in de strijd tegen multipel myeloom, ook wel de ziekte van Kahler genoemd.
Multipel Myeloom is een vorm van bloedkanker die vooral bij oudere mensen voorkomt en waarbij zieke cellen zich in het beenmerg ophopen. Daardoor krijgen patiënten last van botbreuken, bloedarmoede, infecties en problemen met de nieren. Er bestaan al geavanceerde immuuntherapieën zoals CAR-T-therapie, waarbij eigen afweercellen van de patiënt worden omgebouwd tot kankerdoders. Maar zelfs bij de huidige CAR-T-behandelingen gericht tegen het eiwit BCMA, dat kenmerkend is voor tumorcellen, komt herval geregeld voor. Onder meer omdat die cellen dat doelwit ook kunnen verliezen.
Het team ontdekte nu dat een ander eiwit, B7-H3, bij ongeveer 60% van de myeloompatiënten op de kankercellen zit. Dat was eerder nog nooit beschreven voor deze bloedkanker. Dit maakt B7-H3 een nieuw en belangrijk aanknopingspunt om de kanker aan te vallen.
Deze ontdekking was mogelijk dankzij een intensieve samenwerking met het universitair ziekenhuis van Parma en het UZ Brussel, dat toegang bood tot een uitzonderlijk rijke biobank van patiëntenstalen. Hierdoor kon het team de expressie van B7-H3 grondig analyseren in echte patiëntencellen – niet enkel in cellijnen – en de grote heterogeniteit van myeloomtumoren in kaart brengen.
De onderzoekers maakten vervolgens drie soorten aangepaste afweercellen:
- CAR-T-cellen die BCMA herkennen (het klassieke doelwit).
- CAR-T-cellen die B7-H3 herkennen (het nieuwe doelwit).
- CAR-T-cellen die beide doelwitten tegelijk herkennen.
“Je kan de ‘duale’ CAR-T cel zien als een therapie die de kanker langs twee fronten tegelijk kan aanvallen.” zegt Arne Van der Vreken.
Wanneer duale CAR-T-cellen aan muizen met myeloom werden gegeven, gebeurde iets bijzonders.
“In onze muismodellen zagen we een volledige en blijvende genezing na één enkele injectie,” zegt Eline Menu. “Dit is een extreem veelbelovend resultaat dat aantoont dat het moeilijker wordt voor de tumor om zich te verstoppen wanneer twee verschillende doelwitten tegelijk worden aangevallen.”
Omdat niet alle myeloompatiënten BCMA positief zijn én myeloomcellen hun eiwitten kunnen verliezen door therapiedruk, kan een duale aanpak het risico op herval drastisch beperken. Hoewel de resultaten voorlopig enkel uit menselijke weefselstalen en uit proeven met muizen voortkomen, vormen ze een belangrijke stap richting klinische studies bij patiënten.
“Met deze duale CAR-T-strategie vergroot je de nauwkeurigheid en de volledigheid van de tumorherkenning,” zegt Arne Van der Vreken. “Het biedt potentieel voor een nieuwe generatie CAR-T-therapieën met duurzamere responsen.”
Referentie
Van der Vreken A., Meeus F., Tu C., van den Broecke L., et al. B7-H3 nanobody-based CAR T cells control multiple myeloma growth, while dual BCMA/B7-H3 CAR T cells overcome antigen escape. Journal of Hematology & Oncology, 2025. B7-H3 nanobody-based CAR T cells control multiple myeloma growth, while dual BCMA/B7-H3 CAR T cells overcome antigen escape | Journal of Hematology & Oncology
Contact:
Arne Van der Vreken: Arne.Van.Der.Vreken@vub.be
Eline Menu: Eline.Menu@vub.be
