TREATYLAB ontrafelt het labyrint van 18de-eeuwse diplomatie
VUB-rechtshistoricus Frederik Dhondt ontvangt ERC Consolidator Grant voor onderzoek naar hoe vroegmoderne staten dachten, onderhandelden en recht maakten
Prof. dr. Frederik Dhondt (VUB) heeft een ERC Consolidator Grant ontvangen voor TREATYLAB, een vernieuwend onderzoeksproject dat het diplomatieke en juridische denken van de vroege 18de eeuw in kaart brengt met behulp van geavanceerde AI-technologie. Het project opent voor het eerst de deur naar een uitzonderlijke broncollectie: meer dan 100.000 handgeschreven folio’s uit de Franse diplomatieke archieven in La Courneuve.
De documenten – adviezen, nota’s en juridische analyses – werden opgesteld door topambtenaar Nicolas-Louis Le Dran en vormen de kern van de Franse staats- en diplomatiecultuur tijdens de Vroege Verlichting. Ze tonen hoe staten onderhandelden over soevereiniteit, handel, koloniale rivaliteit en oorlog, in een tijd waarin het moderne internationale recht nog in wording was.
Tot nu toe werd dit corpus nauwelijks bestudeerd, vooral door de omvang en de moeilijkheid van het handschrift. Dankzij recente vooruitgang in automatische handschriftontcijfering, in samenwerking met Transkribus, kan het volledige archief nu worden gedigitaliseerd en doorzoekbaar gemaakt.
TREATYLAB combineert technologische innovatie met historisch-juridische expertise. AI-modellen herkennen lay-out, sleutelbegrippen en verwijzingen, maar het menselijk oordeel blijft leidend. Het VUB-team bouwt een fijnmazige structuur van labels en concepten om juridische redeneringen te identificeren en om te analyseren hoe ideeën circuleerden tussen Europese mogendheden en andere niet-gouvernementele spelers.
Dhondt: “AI opent de berg papier, maar de interpretatie blijft mensenwerk. Zo kunnen we eindelijk zien hoe diplomaten dachten, argumenteerden en recht maakten.”
Het project creëert een publiek toegankelijk, verrijkt bronnenbestand dat onderzoekers wereldwijd toelaat om snel relevante passages te vinden én meteen de originele tekst te raadplegen. Het biedt nieuwe mogelijkheden voor onderzoek naar diplomatieke geschiedenis, internationale relaties, rechtsgeschiedenis en koloniale interacties.
TREATYLAB fungeert bovendien als opleidingsplatform voor jonge onderzoekers en organiseert internationale seminars waarin specialisten uit verschillende disciplines samenwerken.
Voorbeeldpublicatie:
Dhondt F. ‘Bringing the divided Powers of Europe nearer one another’1 The Congress of Soissons, 1728-1730. 2022 Nuova Antologia Militare Issue: 11, Pages: 535 - 642 DOI: 10.36158/978889295485413
Over ERC Consolidator Grants:
De ERC Consolidator Grants van de Europese Commissie behoren tot de meest prestigieuze onderzoeksfinancieringen in Europa. De beurzen – vaak rond de 2 miljoen euro – geven gevorderde onderzoekers de middelen om een eigen onderzoekslijn uit te bouwen, een team op te richten en grensverleggend, hoogrisicovol fundamenteel onderzoek te ontwikkelen. Hiermee stimuleert de Europese Commissie wetenschappelijke excellentie en versterkt ze de internationale positie van onderzoek binnen Europa.
Contact:
Prof. Dr. Frederik Dhondt (frederik.dhondt@vub.be) tel. + 32 2 629 18 83
