Groot draagvlak psychiaters voor euthanasie bij psychisch lijden

Groot draagvlak psychiaters voor euthanasie bij psychisch lijden

Driekwart van de psychiaters is voor het behoud van euthanasie als wettelijke levenseindeoptie voor patiënten die lijden aan een ernstige psychiatrische aandoening. Maar er is een minder grote bereidheid om actief met deze euthanasieverzoeken aan de slag te gaan.

 

In België kunnen patiënten die lijden aan een psychiatrische aandoening onder bepaalde omstandigheden hun leven beëindigen via euthanasie. Desalniettemin weerklinkt de laatste jaren een steeds luidere oproep om de huidige euthanasiewet terug te schroeven of te verstrengen. Nederlands onderzoek wees uit dat psychiaters een eerder terughoudende houding aannemen en zelden euthanasieverzoeken van deze patiëntengroep honoreren. Maar hoe staan psychiaters in Vlaanderen tegenover de Belgische euthanasiewet en -praktijk bij deze patiëntengroep? In welke mate zijn ze bereid om een concrete, actieve rol in dergelijke euthanasieprocedures te vervullen? En zo ja, welke rol? En in welke mate werden ze tijdens hun loopbaan geconfronteerd met zulke euthanasieverzoeken en -procedures?

Bijlagen: Andere opvallende resultaten bevraging psychiaters, Over de euthanasiewet

Onderzoekers van de End-of-life Care Research Group (VUB-UGent) polsten bij 184 psychiaters naar antwoorden op deze pertinente vragen. Tussen november 2018 en april 2019 lanceerden ze een bevraging bij alle psychiaters die aangesloten zijn bij de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie (die 80-90% van alle psychiaters in Vlaanderen vertegenwoordigt). Het is voor het eerst dat een dergelijke, omvangrijke bevraging werd gelanceerd in Vlaanderen. De resultaten van deze bevraging werden recent in BMC Psychiatry gepubliceerd.

Uit die resultaten blijkt dat driekwart van de psychiaters zich schaart achter de wettelijke mogelijkheid van euthanasie voor patiënten die ondraaglijk lijden aan een medisch uitzichtloze psychiatrische aandoening. De overgrote meerderheid van psychiaters is ervan overtuigd dat het lijden van deze patiënten ondraaglijk (95%) en medisch uitzichtloos (84%) kan zijn.

Een minderheid van de psychiaters was bereid om de uitklaring van een uitdrukkelijk euthanasieverzoek op zich te nemen (39%) of hiertoe formeel advies te verstrekken (30%). Nog minder psychiaters zagen een rol als uitvoerend arts voor zich weggelegd (< 10%). Wel zou de meerderheid een psychiatrische patiënt met dergelijk verzoek doorverwijzen naar een collega voor de verdere uitklaring van het euthanasieverzoek. Ook bleek dat tachtig procent van de bevraagde psychiaters reeds geconfronteerd is geweest met een uitdrukkelijk euthanasieverzoek van een volwassen psychiatrische patiënt. 73% heeft zelfs een actieve rol vervuld tijdens een euthanasieprocedure, al bleef deze rol eerder beperkt tot het doorverwijzen van de eigen patiënt naar een collega-arts/psychiater voor de verdere uitklaring van diens euthanasieverzoek Een minderheid nam zelf de uitklaring van het euthanasieverzoek op of verleende formeel advies Slechts 4.5% van de bevraagde psychiaters was betrokken bij de uitvoering van de euthanasie.

“Dit onderzoek toont aan dat euthanasie bij psychisch lijden geen randfenomeen is”, aldus onderzoekster Monica Verhofstadt. “Zelfs al zouden alle psychiaters die de vragenlijst niet ingevuld hebben nooit geconfronteerd zijn geweest met zulke euthanasieverzoeken, dan nog zou ruim een kwart van de psychiaters er minstens 1 keer mee in aanraking gekomen zijn én zelfs bereid zijn om met euthanasieverzoeken van deze patiënten aan de slag te gaan.”

Ondanks het brede draagvlak voor euthanasie en de grote intrinsieke bereidheid om met euthanasieverzoeken van deze patiëntengroep aan de slag te gaan, zijn psychiaters erg terughoudend om een formele rol als uitklarend, adviserend of uitvoerend arts op zich te nemen. De helft van de psychiaters acht een concrete betrokkenheid bij een dergelijke euthanasieprocedure ook moeilijk verenigbaar met de therapeutische hulpverleningsrelatie.

Meer info

Koen Titeca, [email protected], 00 32 475 96 08 32

Monica Verhofstadt, [email protected], 00 32 494 98 09 92

Frieda Matthys, [email protected], 00 32 485 40 89 21

 

Link naar de artikels in BMC Psychiatry
Over de attitudes en eventuele bereidheid om actief met euthanasieverzoeken aan de slag te gaan: https://rdcu.be/b5Fhb

Over concrete ervaringen: https://rdcu.be/b59xc


Over de auteurs

Monica Verhofstadt, dra, junior researcher End-of-Life Care Research Group (VUB-UGent)

Kurt Audenaert, MD-PhD, professor, psychiater en senior researcher (UGent)

Kris Van den Broeck, PhD, directeur Vlaamse vereniging voor Psychiatrie , professor en senior researcher (Universiteit Antwerpen)

Luc Deliens, PhD, professor en directeur End-of-Life Care Research Group (VUB-UGent)

Freddy Mortier, PhD, professor Bioethics Institute Gent en End-of-Life Care Research Group (VUB-UGent)

Koen Pardon, PhD, senior researcher End-of-Life Care Research Group (VUB-UGent)

Koen Titeca, MD-PhD, psychiater AZ Groeninge en Ulteam

Dirk De Bacquer, PhD, professor Volksgezondheid en Eerstelijnszorg (UGent)

Kenneth Chambaere, PhD, senior researcher End-of-Life Care Research Group (VUB-UGent)

GF
Contacteer ons
Sicco Wittermans
Sicco Wittermans Woordvoerder en persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Sicco Wittermans
Sicco Wittermans Woordvoerder en persrelaties Vrije Universiteit Brussel
Over Press - Vrije Universiteit Brussel

volg ons op twitter @VUBrussel


De Vrije Universiteit Brussel is een internationaal georiënteerde universiteit in Brussel, het hart van Europa. Door het afleveren van hoogstaand onderzoek en onderwijs op maat, wil de VUB een actieve en geëngageerde bijdrage leveren tot een betere maatschappij.

De Wereld Heeft Je Nodig

De Vrije Universiteit Brussel neemt haar wetenschappelijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid met liefde en daadkracht op. De VUB lanceerde daarom het platform ’De Wereld Heeft Je Nodig’.  Hier worden rond zes P’s ideeën, acties en projecten samengebracht, opgestart en uitgebouwd. De eerste P staat voor People, want daar draait alles om: mensen gelijke kansen geven, welvaart, welzijn, respect. Peace staat voor het bestrijden van klein en groot onrecht in de wereld. Prosperity gaat armoede en ongelijkheid te lijf. Planet staat voor acties rond biodiversiteit, klimaat, luchtkwaliteit, dierenrechten ... Met Partnership zoekt de VUB samenwerkingen om de wereld een betere plaats te maken. De zesde en laatste P is van Poincaré, de Franse filosoof Henri Poincaré aan wie de VUB haar leuze ontleent, dat het denken zich aan niets mag onderwerpen, behalve aan de feiten zelf. De VUB is een 'urban engaged university’, sterk verankerd in Brussel en Europa en werkend volgens de principes vrij onderzoek. www.vub.be/dewereldheeftjenodig

Press - Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2
1050 Brussel